گنجور

 
فیض کاشانی

ملا محمد محسن فیض کاشانی شاعر قرن یازدهم و معاصر با شاه عباس دوم بوده است. او در سال ۱۰۰۷ هجری قمری در کاشان متولد شد و پس از پایان مقدمات علوم و دانشهای زمان خویش به شیراز رفت و به حلقهٔ شاگردان ملاصدرا پیوست و سرانجام با دختر وی ازدواج نمود. وی از علمای بزرگ عهد خویش محسوب می‌شده و تألیفاتی در علوم عقلیه و نقلیه و حکمت و اخلاق دارد که مهمترین آنها عبارتند از: ابواب الجنان، تفسیر صافی، تفسیر اصفی، کتاب وافی (در شرح کافی)، شافی، مفاتیح الشرایع، اسرارالصلوة، علم الیقین در اصول دین، تشریح (در هیئت) سفینة النجاه، شرح صحیفه سجادیه، ترجمة الصلوه (به فارسی)، ترجمهٔ طهارت (به فارسی)، ترجمهٔ عقاید (به فارسی)، فهرست علوم و دیوان اشعار. اشعار فیض بالغ بر سیزده هزار بیت است. وی درسال ۱۰۹۰هجری قمری درگذشت و در کاشان به خاک سپرده شد.

این آمار از میان ۱۱٬۱۹۴ بیت شعر فارسی از کل ۱۱٬۲۴۲ بیت شعر موجود در گنجور از اشعار این بخش استخراج شده است.

توجه فرمایید که این آمار به دلایلی از قبیل وجود چند نسخه از آثار شعرا در سایت (مثل آثار خیام) و همینطور یک بیت محسوب شدن مصرع‌های بند قالبهای ترکیبی مثل مخمس‌ها تقریبی و حدودی است و افزونگی دارد.

آمار همهٔ شعرهای گنجور را اینجا ببینید.

وزن‌یابی دستی در بیشتر موارد با ملاحظهٔ تنها یک مصرع از شعر صورت گرفته و امکان وجود اشکال در آن (مخصوصاً اشتباه در تشخیص وزنهای قابل تبدیل از قبیل وزن مثنوی مولوی به جای وزن عروضی سریع مطوی مکشوف) وجود دارد. وزن‌یابی ماشینی نیز که جدیداً با استفاده از امکانات تارنمای سرود اضافه شده بعضاً خطا دارد. برخی از بخشها شامل اشعاری با بیش از یک وزن هستند که در این صورت عمدتاً وزن ابیات آغازین و برای بعضی منظومه‌ها وزن غالب منظومه به عنوان وزن آن بخش منظور شده است.

ردیف وزن تعداد ابیات درصد از کل
۱ فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مثمن محذوف) ۱٬۳۰۵ ۱۱٫۶۶
۲ مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن (مجتث مثمن مخبون محذوف) ۱٬۲۷۱ ۱۱٫۳۵
۳ مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن (مضارع مثمن اخرب مکفوف محذوف) ۱٬۰۸۲ ۹٫۶۷
۴ فعلاتن مفاعلن فعلن (خفیف مسدس مخبون) ۹۶۹ ۸٫۶۶
۵ فعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن (رمل مثمن مخبون محذوف) ۷۹۳ ۷٫۰۸
۶ مفاعیلن مفاعیلن فعولن (هزج مسدس محذوف یا وزن دوبیتی) ۷۹۱ ۷٫۰۷
۷ فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مسدس محذوف یا وزن مثنوی) ۷۵۴ ۶٫۷۴
۸ مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن (هزج مثمن سالم) ۵۹۵ ۵٫۳۲
۹ مفعول مفاعلن فعولن (هزج مسدس اخرب مقبوض محذوف) ۵۶۹ ۵٫۰۸
۱۰ مستفعلن مستفعلن مستفعلن مستفعلن (رجز مثمن سالم) ۴۶۱ ۴٫۱۲
۱۱ مفعول مفاعیل مفاعیل فعولن (هزج مثمن اخرب مکفوف محذوف) ۳۵۲ ۳٫۱۴
۱۲ مفتعلن مفاعلن مفتعلن مفاعلن (رجز مثمن مطوی مخبون) ۳۱۲ ۲٫۷۹
۱۳ مفعول مفاعیلن مفعول مفاعیلن (هزج مثمن اخرب) ۲۲۶ ۲٫۰۲
۱۴ مفعول فاعلاتن مفعول فاعلاتن (مضارع مثمن اخرب) ۲۱۸ ۱٫۹۵
۱۵ مفعول مفاعیل مفاعیل فعل (وزن رباعی) ۲۱۲ ۱٫۸۹
۱۶ فعلاتن فعلاتن فعلن (رمل مسدس مخبون محذوف) ۲۰۷ ۱٫۸۵
۱۷ فعولن فعولن فعولن فعل (متقارب مثمن محذوف یا وزن شاهنامه) ۱۹۲ ۱٫۷۲
۱۸ مستفعلن فع مستفعلن فع (متقارب مثمن اثلم) ۱۹۱ ۱٫۷۱
۱۹ مفتعلن فاعلن مفتعلن فاعلن (منسرح مطوی مکشوف) ۱۴۲ ۱٫۲۷
۲۰ فعلات فاعلاتن فعلات فاعلاتن (رمل مثمن مشکول) ۱۳۷ ۱٫۲۲
۲۱ فعولن فعولن فعولن فعولن (متقارب مثمن سالم) ۹۱ ۰٫۸۱
۲۲ مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلاتن (مجتث مثمن مخبون) ۸۷ ۰٫۷۸
۲۳ مفتعلن مفتعلن فاعلن (سریع مطوی مکشوف) ۶۳ ۰٫۵۶
۲۴ فاعلن مفاعیلن فاعلن مفاعیلن (مقتضب مثمن مطوی مقطوع) ۵۸ ۰٫۵۲
۲۵ فعلاتن فعلن فعلاتن فعلن ۳۳ ۰٫۲۹
۲۶ فعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلاتن (رمل مثمن مخبون) ۱۵ ۰٫۱۳
۲۷ فاعلات فع فاعلات فع فاعلات فع فاعلات فع ۱۴ ۰٫۱۳
۲۸ متفاعلاتن متفاعلاتن ۱۲ ۰٫۱۱
۲۹ فاعلاتن فع فاعلاتن فع ۱۰ ۰٫۰۹
۳۰ مستفعلتن مستفعلتن ۹ ۰٫۰۸
۳۱ متفاعلن متفاعلن متفاعلن متفاعلن ۹ ۰٫۰۸
۳۲ فعولن فعولن فعولن فعولن فعولن فعل ۷ ۰٫۰۶
۳۳ فعولن فعولن فعولن فعولن فعولن ۷ ۰٫۰۶

آمار ابیات برچسب‌گذاری شدهٔ این بخش با زبان غالب شعر در گنجور به شرح زیر است:

ردیف زبان تعداد ابیات درصد از کل
۱ فارسی ۱۱٬۱۹۴ ۹۹٫۵۷
۲ عربی ۴۸ ۰٫۴۳

آمار ابیات برچسب‌گذاری شدهٔ این بخش با قالب شعری در گنجور به شرح زیر است:

ردیف قالب شعری تعداد ابیات درصد از کل
۱ غزل ۹٬۹۱۴ ۸۸٫۱۹
۲ چند بندی ۹۴۴ ۸٫۴۰
۳ قصیده ۲۷۴ ۲٫۴۴
۴ رباعی ۱۱۰ ۰٫۹۸

آمار فراوانی تعداد ابیات اشعار این بخش به شرح زیر است (بلندترین شعر شامل ۶۰ بیت و کوتاه‌ترین شامل ۲ بیت شعر است):

ردیف تعداد ابیات شعر فراوانی درصد از ۱٬۱۸۳ شعر
۱ ۹ ۲۷۹ ۲۳٫۵۸
۲ ۷ ۲۵۰ ۲۱٫۱۳
۳ ۱۰ ۱۳۰ ۱۰٫۹۹
۴ ۱۲ ۱۲۴ ۱۰٫۴۸
۵ ۸ ۱۰۶ ۸٫۹۶
۶ ۱۵ ۶۶ ۵٫۵۸
۷ ۲ ۵۶ ۴٫۷۳
۸ ۱۴ ۴۸ ۴٫۰۶
۹ ۶ ۳۸ ۳٫۲۱
۱۰ ۱۱ ۲۹ ۲٫۴۵
۱۱ ۱۶ ۱۲ ۱٫۰۱
۱۲ ۱۷ ۸ ۰٫۶۸
۱۳ ۱۳ ۷ ۰٫۵۹
۱۴ ۵ ۶ ۰٫۵۱
۱۵ ۱۹ ۵ ۰٫۴۲
۱۶ ۲۰ ۵ ۰٫۴۲
۱۷ ۱۸ ۵ ۰٫۴۲
۱۸ ۲۱ ۳ ۰٫۲۵
۱۹ ۲۲ ۱ ۰٫۰۸
۲۰ ۲۵ ۱ ۰٫۰۸
۲۱ ۶۰ ۱ ۰٫۰۸
۲۲ ۳ ۱ ۰٫۰۸
۲۳ ۲۴ ۱ ۰٫۰۸
۲۴ ۴۵ ۱ ۰٫۰۸

آمار ابیات به تفکیک زیربخش‌های این قسمت به شرح زیر است (بخش‌هایی که در این جدول نیامده‌اند فاقد شعر بوده‌اند):

ردیف بخش تعداد ابیات درصد از کل
۱ دیوان اشعار ۹٬۸۴۴ ۸۷٫۵۶
۲ شوق مهدی ۱٬۳۹۸ ۱۲٫۴۴