گنجور » خیام » رباعیات » رباعی شمارهٔ ۱۲

ف-ش در ‫۱۴ سال و ۶ ماه قبل، دوشنبه ۱۶ آذر ۱۳۸۸، ساعت ۰۶:۵۰ نوشته:

معمای عجیبی است به دنیا آمدن و رنج کشیدن و به روشن بینی و کمال نسبی رسیدن و بعد مدفون شدن وهیچ شدن ودر صورتی واقعا معماست که قضیه به همین هیچ شدن ختم شودواین حرکتی خواهد بود کاملا عبث و توجیه نا پذیر
ومی بینیم جسم رشد تدریجی دارد وکامل میشود و دوباره به سستی ونقصان میگراید ولی این سستی ونقصان کامل نیست زیرا چیزی کمال یافته دارد قضاوت میکند اگر این نقصان کامل بود میبایست میل قضاوت و کنجکاوی نیز همراه آن به نقصان گراید در صورتیکه انگارچیزی در درون جسم نه تنها ناقص نشده بلکه به کمال نسبی رسیده است و گوهر قیمتی که خیام به آن اشاره کرده همین است نه آن جسم فرسوده
به هر حال اگررنجها و بیدادگریهای چرخ فلک را به درد زایمان چیزی گرانبها تشبیه کنیم که پاینده است قاعدتانمیشود گفت چرخ فلک کینه توز است تاسفی نخواهد بود از اینکه جسم ها وگوهرهای قیمتی در سینه خاک قرار گرفته اند
به هر تقدیراینکه خیام حیرت وکنجکاوی انسان را تحریک میکند خیلی جالب توجه وارزشمند است

replyپاسخگویی به این حاشیه flagگزارش حاشیهٔ نامناسب linkرونوشت نشانی حاشیه

hooshang haghbin در ‫۱۳ سال و ۳ ماه قبل، جمعه ۵ فروردین ۱۳۹۰، ساعت ۱۰:۴۴ نوشته:

از خیام بعید است که حرف غیر علمی بزند.
هستی از یک قانونمندی پیروی میکند،
خواه کسی در پی کشف این نظم باشد یا نباشد.
خرابی، کینه توزی ،بیدادگری، دون صفتی، ...از کاشف مدعی است.

replyپاسخگویی به این حاشیه flagگزارش حاشیهٔ نامناسب linkرونوشت نشانی حاشیه

sadaf در ‫۱۲ سال و ۷ ماه قبل، سه‌شنبه ۱ آذر ۱۳۹۰، ساعت ۱۸:۲۴ نوشته:

در بیت دوم خاک ایهام دارد و منظور از خاک انسان است که اگر سینه ی این کالبد خاکی شکافته شود دل که ارزشمند ترین بخش وجودی انسان است و در برگیرنده ی اخساسات و عواطف مختلف مانند کینه و بیدادگری و دیگر عواطف انسانی است پدیدار می شود .

replyپاسخگویی به این حاشیه flagگزارش حاشیهٔ نامناسب linkرونوشت نشانی حاشیه

بهرام مشهور در ‫۱۲ سال و ۱ ماه قبل، یکشنبه ۱۰ اردیبهشت ۱۳۹۱، ساعت ۱۲:۰۴ نوشته:

بیت دوّم بدین صورت تصحیح می شود :
وی خاک اگر سینۀ تو بشکافند
بس گوهر پربها که در سینۀ توست

replyپاسخگویی به این حاشیه flagگزارش حاشیهٔ نامناسب linkرونوشت نشانی حاشیه

امین کیخا در ‫۱۱ سال و ۱ ماه قبل، سه‌شنبه ۱۷ اردیبهشت ۱۳۹۲، ساعت ۰۲:۵۸ نوشته:

شاید گوهر همان فروهر باشد یعنی essence

replyپاسخگویی به این حاشیه flagگزارش حاشیهٔ نامناسب linkرونوشت نشانی حاشیه

امین کیخا در ‫۱۱ سال و ۱ ماه قبل، سه‌شنبه ۱۷ اردیبهشت ۱۳۹۲، ساعت ۰۸:۴۷ نوشته:

البته نظر استاد بهار در یادداشت هایش بر بندهش می باشد

replyپاسخگویی به این حاشیه flagگزارش حاشیهٔ نامناسب linkرونوشت نشانی حاشیه

میلاد در ‫۱۱ سال و ۱ ماه قبل، سه‌شنبه ۲۴ اردیبهشت ۱۳۹۲، ساعت ۱۸:۱۲ نوشته:

به نظر من مصرع دوم بیت 2 وزن شعر و مفهوم را از شعر گرفته.

replyپاسخگویی به این حاشیه flagگزارش حاشیهٔ نامناسب linkرونوشت نشانی حاشیه

t در ‫۹ سال و ۲ ماه قبل، جمعه ۲۲ اسفند ۱۳۹۳، ساعت ۰۰:۳۸ نوشته:

شاید منظوره اوبه انسانهای با ارزشی هست که به خاک سپزده شدهند

replyپاسخگویی به این حاشیه flagگزارش حاشیهٔ نامناسب linkرونوشت نشانی حاشیه

روفیا در ‫۸ سال و ۹ ماه قبل، دوشنبه ۲۶ مرداد ۱۳۹۴، ساعت ۲۱:۱۰ نوشته:

ف ش گرامی سلام
ولی روزی میرسد که همان ( چیز ) درونی هم با تحلیل و تخریب جسم رو به زوال می نهد .
روزی به ما میگفتند با کهنسالان و بزرگان مشورت کنید .
اکنون به روشنی و در کمال تاسف میبینم بزرگانی که قرار بود راه را به من بنمایانند نابینا شده اند .
این همه آن چیزیست که من میبینم .
نهالی در بهاری میشکفد و در تابستانی میدرخشد و در پاییزی برگ میریزد و در زمستانی می آرمد .
شاید پس از آن هم خبری باشد ولی هر که هر چه میگوید در حد حدس و گمان است .

replyپاسخگویی به این حاشیه flagگزارش حاشیهٔ نامناسب linkرونوشت نشانی حاشیه

سام در ‫۸ سال و ۲ ماه قبل، جمعه ۲۱ اسفند ۱۳۹۴، ساعت ۰۲:۱۹ نوشته:

کینه = نفرت = غم
ای انسان خاکی اگر سینه که جایگاه دل است و دل جایگاه عشق است را بشکافند و این کینه ها بخشیده شوند گنجی به نام عشق در آنجا دفن شده است،
فراموش نکن هر گنجی به دنبال رنجی است تا لذت بخش باشد و قدردانی شود
پس عشق هم در سینه تو با اصطکاکی تحت عنوان کینه و نفرت محافظت می شود تا هر کس که لایق نیست به آن دسترسی نیابد

replyپاسخگویی به این حاشیه flagگزارش حاشیهٔ نامناسب linkرونوشت نشانی حاشیه

.... در ‫۸ سال و ۱ ماه قبل، پنجشنبه ۲۶ فروردین ۱۳۹۵، ساعت ۰۷:۵۳ نوشته:

طبق مقاله ای از حسین کاظم زاده ایرانشهر که الان خاطرم نیست کجاست،
فروهر را می توان به گوهر تعبیر کرد
ولی عکس آن همیشه صادق نیست، خود آن هم!

replyپاسخگویی به این حاشیه flagگزارش حاشیهٔ نامناسب linkرونوشت نشانی حاشیه

.... در ‫۸ سال و ۱ ماه قبل، پنجشنبه ۲۶ فروردین ۱۳۹۵، ساعت ۰۷:۵۴ نوشته:

البته به نظر می رسد اینجا کاملا درست باشد

replyپاسخگویی به این حاشیه flagگزارش حاشیهٔ نامناسب linkرونوشت نشانی حاشیه

عمر شیردل در ‫۷ سال و ۱۱ ماه قبل، چهارشنبه ۱۲ خرداد ۱۳۹۵، ساعت ۰۱:۰۶ نوشته:

کمبودی های چاپی در نوشتهٔ این رباعی دیده می شود . باید چنین نوشت:
ای چرخ فلک خرابی از کینهٔ تست
بیداد گری شیوهٔ دیرینهٔ تست
ای خاک اگر سینهٔ تو بشگافند
بس گوهر قیمتی که در سینهٔ تست

replyپاسخگویی به این حاشیه flagگزارش حاشیهٔ نامناسب linkرونوشت نشانی حاشیه

حمید سامانی در ‫۶ سال و ۱۱ ماه قبل، شنبه ۲۰ خرداد ۱۳۹۶، ساعت ۰۸:۳۷ نوشته:

املای صحیح مخفف تو است "توست" است نه تست

replyپاسخگویی به این حاشیه flagگزارش حاشیهٔ نامناسب linkرونوشت نشانی حاشیه

حمید سامانی در ‫۶ سال و ۱۱ ماه قبل، شنبه ۲۰ خرداد ۱۳۹۶، ساعت ۰۸:۵۹ نوشته:

عده ای با استفاده از حروف انگلیسی فارسی را مینویسند و عده ای به انگلیسی مسخره و غلط نظر میدهند
نمیدانم اینها که طرفدار ادبیات فارسی هستند چرا اینقدر با بی توجه نظر میدهند
ببخشید در این تارنامه هدف زنده نگه داشتن زبان و ادبیات فارسی است
انگلیسی را هم که غلط مینویسید و صد اشکال املایی و دستوری دارد پیشکش، منظورتان چیست؟ که خود را نشان بدهید و افتخار کنید؟
سالها دل طلب جام جم از ما میکرد
وانچه خود داشت ز بیگانه تمنا میکرد
تعجب میکنم که گنجور چرا اجازه ورود نظر با زبان بیگانه و استفاده از الفبای غیر فارسی را میدهد

replyپاسخگویی به این حاشیه flagگزارش حاشیهٔ نامناسب linkرونوشت نشانی حاشیه

مهدی قناعت پیشه در ‫۵ سال و ۴ ماه قبل، پنجشنبه ۲۹ آذر ۱۳۹۷، ساعت ۱۷:۵۵ نوشته:

چرخ فلک همیشه میچرخد ونمیتوان جلوگردش یا کینه اشرا گرفت.روزگار دوباره برمیگرددو کسی جلودار چرخش روزگارنیست.

replyپاسخگویی به این حاشیه flagگزارش حاشیهٔ نامناسب linkرونوشت نشانی حاشیه

m در ‫۴ سال و ۵ ماه قبل، شنبه ۱۶ آذر ۱۳۹۸، ساعت ۱۶:۵۱ نوشته:

اگر از نظر احساسی به شعر نگاه کنیم، به نظر خیام زمانی این دو بیتی را سروده که عزیزی را از دست داده است و از روزگار گلایه مند است که با توجه به اینکه عزیز از دست رفته برای خیام ارزشمند است همچون گوهر قیمتی می داند که در دل خاک قرار گرفته است. از دید احساسی شعر بسیار با احساس گفته شده است. البته نکات فلسفی نهفته ای در شعر هست که دوستان قبلا به آن اشاره کرده اند.

replyپاسخگویی به این حاشیه flagگزارش حاشیهٔ نامناسب linkرونوشت نشانی حاشیه

احسان درودی در ‫۴ سال و ۲ ماه قبل، دوشنبه ۱۲ اسفند ۱۳۹۸، ساعت ۱۷:۱۲ نوشته:

حبیب (حبیب محبیان) نیز این شعر را به زیبایی خوانده اند، در آهنگ «چرخ فلک».

replyپاسخگویی به این حاشیه flagگزارش حاشیهٔ نامناسب linkرونوشت نشانی حاشیه

فردین در ‫۳ سال و ۱۰ ماه قبل، چهارشنبه ۲۸ خرداد ۱۳۹۹، ساعت ۰۲:۴۵ نوشته:

زیبا تر از حرف خیام در مورد چرخ فلک نیست.
کاملا دقیق اشاره میکنه به علم فلک که هر چه در زمین اآفاق میفته با فلک و کهکشان ها بر میگرده و امور دنیا به سبب دخالت فلک میگذرد ...
و خیام ازش نالان هست....درمورد این شعر باید درمورد فلک تحقیق کرد نا متوجه شعر خیام شد خیام ندانم‌گرا و خدا ناباور و یا خداباوری اگر بود یا نبود ولی دو زانو جلوی تاثیر فلک در زمین مینشیند و میپذیرد که خیلی از مسائل دست ما نیست بلکه این تاثیر فلک بر زمینه.

replyپاسخگویی به این حاشیه flagگزارش حاشیهٔ نامناسب linkرونوشت نشانی حاشیه

احمد نیکو در ‫۳ سال و ۷ ماه قبل، یکشنبه ۱۶ شهریور ۱۳۹۹، ساعت ۱۸:۰۴ نوشته:

متن صحیح رباعی:

ای چرخ فلک خرابی از کینۀ توست
بیدادگری پیشۀ دیرینۀ توست
ای خاک اگر سینه تو بشکافند
بس گوهر قیمتی که در سینۀ توست

replyپاسخگویی به این حاشیه flagگزارش حاشیهٔ نامناسب linkرونوشت نشانی حاشیه

خیام شناس در ‫۳ سال و ۶ ماه قبل، دوشنبه ۲۸ مهر ۱۳۹۹، ساعت ۱۸:۴۹ نوشته:

کسی که قرآن نخونده باشه نمیدونه خیام چی می فرماید

replyپاسخگویی به این حاشیه flagگزارش حاشیهٔ نامناسب linkرونوشت نشانی حاشیه

بهنام بهادری در ‫۲ سال و ۴ ماه قبل، سه‌شنبه ۱۶ آذر ۱۴۰۰، ساعت ۲۰:۱۷ پاسخ داده:

چه ربطی داره، لطفا همه چیز را به همه چیز ربط ندهید وقتی بهم ربطی ندارند و تصورات خودتون رو بهش نسبت ندید

replyپاسخگویی به این حاشیه flagگزارش حاشیهٔ نامناسب linkرونوشت نشانی حاشیه

گرشا در ‫۲ سال و ۲ ماه قبل، سه‌شنبه ۱۹ بهمن ۱۴۰۰، ساعت ۱۸:۴۸ پاسخ داده:

شما که قرآن خوندی بفرما که خیام چه می‌فرماید

replyپاسخگویی به این حاشیه flagگزارش حاشیهٔ نامناسب linkرونوشت نشانی حاشیه

عزیز شیروی زاده در ‫۲ سال و ۲ ماه قبل، چهارشنبه ۲۰ بهمن ۱۴۰۰، ساعت ۲۰:۱۵ نوشته:

سلام

این شعر خیلی عمیق و پرمعناست ولی فکر کنم اگه بصورت زیر خوانش شود روانتر میشود:

ای چرخ فلک خرابی از کینه توست

بیدادگری پیشه دیرینه توست

ای خاک اگر سینه تو بشکافد

بس گوهر قیمتی که در سینه توست

replyپاسخگویی به این حاشیه flagگزارش حاشیهٔ نامناسب linkرونوشت نشانی حاشیه

ملیکا رضایی در ‫۲ سال و ۲ ماه قبل، پنجشنبه ۲۱ بهمن ۱۴۰۰، ساعت ۱۹:۵۵ پاسخ داده:

درود گرامی

اما به نظر من معنی فرق میکند !

پیشه و شیوه فرق دارن ...

بیدادگری اخلاق توست کار توست؟

بیدادگری راه و سبک و روش توست؟

در مصراع اول بیت اول چرخ فلک مخاطب قرار گرفته شده و مصراع بعدی اش در ادامه آن مصراع آمده که یعنی مخاطب در این مصراع هم همان چرخ فلک است و چرخ فلک همان روزگار و دور گردون هم هست ، و از این جهت نه از آن جهت که دادن اخلاق به چیزی که انسان نیست مثلا جان بخشی و تشخیص است ، بلکه از آن جهت که روزگار نمی‌تواند شغل و پیشه و اخلاق خود را بیدادگری قرار دهد اشتباه است بلکه راه و روش او بیداد گری ست ..

معنی تغییر کند اشتباه میشود ؛ چون منظور شعر و یا شاعر هم تغییر میکند .

اما در هر صورت در روان شدن آن من هم هم‌عقیده هستم ولی خود شعر خیام را بیشتر میپسندم ..باز هم سپاس و درود بیکران به شما

replyپاسخگویی به این حاشیه flagگزارش حاشیهٔ نامناسب linkرونوشت نشانی حاشیه

حبیب شاکر در ‫۲ سال و ۲ ماه قبل، شنبه ۲۳ بهمن ۱۴۰۰، ساعت ۱۸:۱۷ نوشته:

ای چرخ فلک این همه بیداد بس است

از کینه تو ناله و فریاد بس است

تاکی بودت رسم و ره بی مهری؟

یک دل نبود ز دست تو شاد،بس است

replyپاسخگویی به این حاشیه flagگزارش حاشیهٔ نامناسب linkرونوشت نشانی حاشیه

*محمدرضا * در ‫۲ سال قبل، شنبه ۱۰ اردیبهشت ۱۴۰۱، ساعت ۰۰:۲۴ نوشته:

چرخ فلک...

جالبه که حکیم قبل از گالیله پی به گرد بودن زمین و حرکت زمین به دور خورشید برده بودن ولی به اسم گالیله تموم میشه..

replyپاسخگویی به این حاشیه flagگزارش حاشیهٔ نامناسب linkرونوشت نشانی حاشیه

amirjjahan۲۰۰۰ در ‫۱ سال و ۹ ماه قبل، شنبه ۲۵ تیر ۱۴۰۱، ساعت ۱۶:۰۷ نوشته:

چرا کسی نگفته شاید منظور همون مرگه. آرمیدن و آرامش در سینه خاک

replyپاسخگویی به این حاشیه flagگزارش حاشیهٔ نامناسب linkرونوشت نشانی حاشیه

فاطمه دِل سَبُک (مهر۱۳۲۵ - تیر۱۴۰۲/یزد) در ‫۱۱ ماه قبل، دوشنبه ۲۹ خرداد ۱۴۰۲، ساعت ۱۷:۵۲ نوشته:

ای چرخِ فَلَک! خرابی از کینه یِ توست

بیدادگری شیوه یِ دیرینه یِ توست

ای خاک! اگر سینه یِ تو بشکافند

بس گوهرِ قیمتی که در سینه یِ توست

این رباعی خیام, ارتباط معنایی زیادی با غزل ۴۱ حافظ دارد:

مَجوی عیشِ خوش از دورِ باژگون سپهر

که صافِ این سرِ خُم جمله دُردی آمیز است

- دور: گردش, گذر زمان

- باژگون سپهر: روزگارِ عوضی (سفله و پست)

- صافِ این سرِ خُم, جمله دُردی آمیز است: بهترین جایِ خُم شراب قسمتِ بالایی آن است که تمام رسوبات از آنجا ته نشین شده و صاف و شفاف می شود. در اینجا زندگی به خُم شراب تشبیه شده که لحظات خوش آن در قسمت سرِ خُم قرار می گیرد! ولی وقتی با دقت نگاه می کنیم حتی لحظات خوش زندگی نیز پُر از درد و رنج است, گویا قرار نیست در این دنیا آبِ خوشی از گلویِ کسی پائین رود!

سپهرِ بَرشده, پَرویزَنی است خون افشان

که ریزه اش سرِ کسری و تاجِ پرویز است

- سپهرِ برشده: آسمان برافراشته, مجازا روزگار

- پَرویزن:اَلَک, سَرَند, وسیله ای جهت جدا جداکردن و تمییز سازی ذرات ماسه که در بنایی مورد استفاده قرار می گیرد.

- خون افشان: در حال کُشتن و کُشتار کردن

- کَسری: کَسری نوشین روان, انوشیروان

- پرویز: خسرو پرویز, نوه یِ انوشیروان

باز به قول حافظ:

مَرا در منزلِ جانان چه اَمنِ عیش چون هر دَم

جَرَس فریاد می دارد که بَر بَندید محملها

عَمّان> اردن { ۱۹ ژوئن ۲۰۲۳}

replyپاسخگویی به این حاشیه flagگزارش حاشیهٔ نامناسب linkرونوشت نشانی حاشیه

رضا سعادتی در ‫۴ ماه قبل، جمعه ۱ دی ۱۴۰۲، ساعت ۱۵:۰۷ نوشته:

برید این رباعی زیبارو از از پایین به بالا بخونید به چیزای جالبی میرسید و شناخت جدیدتری از خیام پیدا میکنید

replyپاسخگویی به این حاشیه flagگزارش حاشیهٔ نامناسب linkرونوشت نشانی حاشیه

	غیرفعال و فعال کردن دوبارهٔ حالت چسبانی نوار ابزار به بالای صفحات
	راهنمای نوار ابزار
	پیشخان کاربر
	اشعار و ابیات نشان‌شدهٔ کاربر
	اعلان‌های کاربر
	ادامهٔ مطالعه (تاریخچه)
	خروج از حساب کاربری گنجور
	لغزش به پایین صفحه
	لغزش به بالای صفحه
	لغزش به بخش اطلاعات شعر
	لغزش به بخش حاشیه‌های شعر
	لغزش به بخش تصاویر نسخه‌های خطی، چاپی و نگاره‌های هنری مرتبط با شعر
	لغزش به بخش ترانه‌ها و قطعات موسیقی مرتبط با شعر
	لغزش به بخش شعرهای هم‌آهنگ
	لغزش به بخش خوانش‌های شعر
	لغزش به بخش شرح‌های صوتی
	فعال یا غیرفعال کردن لغزش خودکار به خط مرتبط با محل فعلی خوانش
	فعال یا غیرفعال کردن شماره‌گذاری خطوط
	کپی نشانی شعر جاری در گنجور
	کپی متن شعر جاری در گنجور
	به اشتراک‌گذاری متن شعر جاری در گنجور
	مشابه‌یابی شعر جاری در گنجور بر اساس وزن و قافیه
	مشاهدهٔ شعر مطابق قالب‌بندی کتاب‌های قدیمی (فقط روی مرورگرهای رومیزی یا دستگاه‌های با عرض مناسب)
	نشان کردن شعر جاری
	ویرایش شعر جاری
	ویرایش خلاصه یا برگردان نثر سادهٔ ابیات شعر جاری
	شعر یا بخش قبلی
	شعر یا بخش بعدی

وزن:	مفعول مفاعیل مفاعیل فعل (وزن رباعی)
قالب شعری:	رباعی
منبع اولیه:	ویکی‌درج

ورود به گنجور

رباعی شمارهٔ ۱۲