خفتی و به خفتنت پراکنده شدیم

برخاستی و به دیدنت زنده شدیم

از بهر دل یکی به دست آوردن

مطبوع نباشد دگری آزردن

صاحبدل نیک سیرت علامه

گو کفش دریده باش و خلقان جامه

این باد و بروت و نخوت اندر بینی

آن روز که از عمل بیفتی بینی

آن گوی که طاقت جوابش داری

گندم نبری به خانه چون جو کاری

مردی نه به قوتست و شمشیرزنی

آنست که جوری که توانی نکنی

می‌میرم و همچنان نظر بر چپ و راست

تا آنکه نظر در او توان کرد کجاست؟

زآن گه که تو را بر من مسکین نظر است

آثارم از آفتاب مشهورتر است

گر خود همه عیب‌ها بدین بنده در است

هر عیب که سلطان بپسندد هنر است

دانی که چه گفت زال با رستم گرد؟

دشمن نتوان حقیر و بیچاره شمرد

دیدیم بسی که آب سرچشمه خرد

چون بیشتر آمد شتر و بار ببرد

فرق است میان آن که یارش در بر

تا آن که دو چشم انتظارش بر در

درویش و غنی بنده این خاک درند

و آنان که غنی ترند محتاج ترند

ما را به جهان خوش تر از این یک دم نیست

کز نیک و بد اندیشه و از کس غم نیست

ای آنکه به اقبال تو در عالم نیست

گیرم که غمت نیست، غم ما هم نیست

آنان که به کنج عافیت بنشستند

دندان سگ و دهان مردم بستند

کاغذ بدریدند و قلم بشکستند

وز دست زبان حرف‌گیران رستند

تو بر سر قدر خویشتن باش و وقار

بازی و ظرافت به ندیمان بگذار

بس گرسنه خفت و کس ندانست که کیست

بس جان به لب آمد که بر او کس نگریست

منشین ترش از گردش ایام که صبر

تلخ است ولیکن بر شیرین دارد

پیش که بر آورم ز دستت فریاد

هم پیش تو از دست تو گر خواهم داد

آن را که به جای توست هر دم کرمی

عذرش بنه ار کند به عمری ستمی

ماری تو که هر که را ببینی بزنی

یا بوم که هر کجا نشینی بکنی