چنین گفت گوینده داستان

که برگفت از گفته باستان

که چون سام سالار ایران زمین

دگر باره زد خیمه بر دشت چین

بفرمود کآمد به پیشش دبیر

[...]

دگر ره چو فرهنگ با زور و چنگ

درآمد به خرگه بسان پلنگ

چو سهلان ورا دید از آن بردمید

بزد دست و شمشیر کین برکشید

یکی حمله آورد و بر شد غریو

[...]

از آن رو سوی سام شد آگهی

دگر پیش تسلیم با فرهی

که آمد نهنکال همچون نهنگ

به پیکار تو تیز کرده دو چنگ

فرستاد فغفور چینش به کین

[...]

سپیده غو نای و آواز کوس

برآمد که گردون بشد سندروس

چو طاووس خورشید پر برکشید

ز آفاق شد زاغ شب ناپدید

برآورد عنقای خور بال و پر

[...]

سرای تذروان فرخنده کام

بدین گونه گفتند از کار سام

که از آبگین چون مگس دور شد

به بوی عسل دفع زنبور شد

جنیبت برون برد از آن رزمگاه

[...]

سراینده مرغان بستان سرای

ازین گونه گشتند دستان سرای

که چون سام نیرم علم برکشید

می روشن از ساغر زر کشید

رخ آورد چون شاه خاور به چین

[...]

چو بگذشت پاسی از آن تیره شب

ز گردش همان جانش آمد به لب

به پا خاست آن لحظه فرخنده سام

به نزد پری‌دخت آمد به کام

چو مه طالع از برج نیک‌اختری

[...]

درا ای سهیل یمانی به برج

برا ای عقیق یمانی به درج

گذر کن ز معموره آب و گل

سفر کن به معموره جان و دل

قلم در قلم حرف افلاک کش

[...]

ز پیر خردمند موبدنژاد

شنیدم که روز دگر بامداد

چو رخشنده شد صبح گیتی فروز

سر از چادر شب برون کرد روز

شب‌آهنگ بر زد سر از راه بام

[...]

برفت و بیاورد آن اژدها

شهنشه نگه کرد بر ابرها

یکی دیو دیدش چو البرز کوه

که بودی زمین زیر پایش ستوه

منوچهر گفتا که ای پرگزند

[...]

چنین است آئین گردان سپهر

که گاهیش کینه بود گاه مهر

قراری ندارد جهان با کسی

که باشد جهان را جهانجو بسی

که گه سور و گه درد و گه ماتم است

[...]

گر از جور جانان ننالی رواست

که دردی که از دوست باشد دواست

چه بویست کارام دل می برد

مگر بوی زلف دلارام ماست

عجب دارم از جعد مشکین او

[...]

چو حرفی بخوانی ز طومار عشق

شود منکشف بر تو اسرار عشق

بیار آب حسرت که جز سیم اشک

روان نیست نقدی ببازار عشق

نشانم ز کنج صوامع مجوی

[...]

خوشا کشته بر طرف میدان او

بخون غرقه در پای یکران او

خدنگی که گردد ز شستش رها

کنم دیده را جای پیکان او

بشمشیر کشتن چه حاجت که صید

[...]

رخ دل فروز تو ماهی خوشست

خط عنبرینت سیاهی خوشست

شب گیسویت هست سال دراز

ولی روز روی تو ماهی خوشست

از آن چین زلف تو شد جای دل

[...]

چو سرچشمه ی چشم من دیده است

لب غنچه بر چشمه خندیده است

بدان وجهم از دیده خون می رود

که از روی خوب تو ببریده است

چرا کینه ورزی کنون با کسی

[...]

چو آن فتنه از خواب سر برگرفت

صراحی طلب کرد و ساغر گرفت

سمن قرطه ی فستقی چاک زد

چو او پرنیان در صنوبر گرفت

بنفشه ببرک سمن برشکست

[...]

حذر کن ز یاری که یاریش نیست

بشو دست از آنکو نگاریش نیست

چه ذوقش بود بلبل ار در چمن

گلی دارد و گلعذاریش نیست

خرد راستی را نهالی خوشست

[...]

چو نام تو در نامه ئی دیده ام

بنامت که بر دیده مالیده ام

بیاد زمین بوس درگاه تو

سراپای آن نامه بوسیده ام

زنام تو وان نامه ی نامدار

[...]

سلامی بجانان فرستاده ام

بآرام دل جان فرستاده ام

زهی شوخ چشمی که من کرده ام

که جان را بجانان فرستاده ام

شکسته گیاهی من خشک مغز

[...]