کس از پاسبانان نه آگاه بود

جهان جوی خفته به خرگاه بود

نهفته به خرگه درآمد چو مار

نیامد بر نامور شهریار

سرش گفت بردارم از یال ،من

[...]

زمین را بخون لعل گون ساختند

تو گفتی فلک را نگون ساختند

کنازنگ زوبین هندی گرفت

بر نیو آمد چو دیو شکفت

چنان زدش بر سینه زخم درشت

[...]

یکی نامه فرمود اندر زمان

به نزدیک جمهور روشن روان

سخن در سرنامه آغاز کرد

ز گنج معانی درش باز کرد

بسیم اندر آنسیم عنبر فشاند

[...]

جهان دیده دهقان چنین کرد یاد

که ارژنگ روزی گه بامداد

چنین گفت با نامور شهریار

مرا هست امروز رای شکار

سپهدار گفتا که فرمان کنم

[...]

به پیش اندرون پیر و یل در قفا

همی رفت مانند باد صبا

چه لختی بدین کوه بنهاد گام

معطر شد او را ز عنبر مشام

به پیر آنزمان گفت گرد دلیر

[...]

سپهبد بپیچید بر خویشتن

سرم گفت کز خود ببری ز تن

که حاصل نگردد ز من کام تو

نیاید سر من بدین دام تو

تو دودی و من آتش سرکشم

[...]

وزآن روی بشنو سخن از سپاه

ز ارژنگ گردان زرین کلاه

چه رفت از پی گود یل شهریار

بگشتند گردان در آن مرغزار

پی اسب آن نامور یافتند

[...]

بشد شاد هیتال بر پیل کوس

ببست و جهان شد بگرد آبنوس

دلیران هندی پی کین همه

بروها بکردند پرچین همه

ز قطران یکی بحر آمد بجوش

[...]

دلاور برون راند آن فیل زود

خروشان وجوشان بیامد چه دود

به فرهنگ بربست راه ستیز

به کف داشت از کینه ساطور تیز

به فرهنگ گفتن که اندر نبرد

[...]

بجنبید لشکر چه دریای چین

دمیدند در دم گره بر جبین

خروشیدن سنج و شیپور و کوس

همی گفت بر نامداران فسوس

وزین روی جمهور و هیتال شاه

[...]

تنش بود لرزان دلش بود سست

خروشان و جوشان بکردار کوس

سپهبد چه دیدش فرو ماند سخت

کزین مرد گویا که برگشته بخت

چه آمد بر شهریار آن سوار

[...]

جهانجوی شیرافکن آمد ز راه

به دیبا بیاراست آن قلعه‌گاه

بهشتی شد از بس که دیبای زر

به هر کوی و برزن کشیدند در

بر افراز هر روزن از داد نای

[...]

چو خور سر زد از چتر فیروزه‌رنگ

سپهبد کمر کینه را بست تنگ

بفرمود تا اسب او زین کنند

یلان را به نخجیر آیین کنند

نشست از بر اسب با ماهروی

[...]

چو دیدند روی سپهدار شیر

فکندند تن را ز بالا به زیر

همه پیش او در خروش آمدند

چو دریای جوشان به جوش آمدند

که ای گُرد‌! ما را به فریاد رس

[...]

طلایه برآمد سر راه نیو

گرفتند برخاست بانگ غریو

که برگو چه مردی بدین تیره شب

چرا بسته داری ز گفتار لب

سپهدار بگرفت برنده تیغ

[...]

چو شیر اندر آمد روان زیر فیل

یکی برخروشید چون رود نیل

سراندر بر ناف آن فیل برد

برآوردش ازجای یک فیل برد

چنان برزمین کوفت فیل و سوار

[...]

دگرباره آن ابر آمد پدید

بیاورد هیتال را چون سزید

نشاند ازبر کوهه زنده پیل

دور و بد نهنگ ستیزنده پیل

بفرمود کز رزم دست آختند

[...]

تو امشب به می شاد با من نشین

که فردا منش بسته آرم برین

به پیش من او را نباشد درنگ

چه من دست بازم به شمشیر چنگ

سپهبد بدو گفت کای نازنین

[...]

فرستاده ای را فرستاد و تفت

فرستاده آن نامه بگرفت رفت

به پیش سپه آمد او با شتاب

بر شاه آمد بهنگام خواب

به شه نامه بسپرد و شاهش بخواند

[...]

چنین پاسخ نامه گردید زود

که جز رزم نبود دگر هیچ سود

چو فردا سر از خواب دوشین کشم

سپه بار دیگر بدین کین کشم

درآیم به میدان هیتال شاه

[...]