داشت پور سبکتگین دو غلام

گلرخ و لاله روی و سرو خرام

هر دو در پله بها همسنگ

هر دو در حله صفا یکرنگ

با یکی بود شاه را نظری

[...]

شاه روزی به اتفاق شکار

خیمه بر بیشه زد ز شهر و دیار

زانکه جز در شکار نتوان کرد

ورزش کارزار و جنگ و نبرد

کار ارباب ملک بازی نیست

[...]

آن یکی چست از زمین برجست

تیغ جست و میان به کین در بست

گفت شاها غلام فرمانم

هر چه حکم تو بنده آنم

گر کنم طاعت و اطاعت تو

[...]

شاه چون اضطراب او می دید

زیر لب نرم نرم می خندید

خنده ای همچو برق عالم سوز

نه چو صبح دوم جهان افروز

مشو از لطف پادشاه دلیر

[...]

چون گذشت از حد آن جحود و عناد

شاه گفتا خدات صبر دهاد

چند ازین گفت و گوی بیهوده

که زبان زان مباد آلوده

امر من بهر آزمون شماست

[...]

بر دو قسم است امر اگر یابی

امر ایجادی است و ایجابی

امر ایجادی امر کن باشد

که مفیض نو و کهن باشد

زو تخلف نمی کند مدلول

[...]

گفت شاها چو نهی و امر از توست

قدرت و فعل زید و عمرو از توست

می کنی امر و می کنی امداد

زید را در حصول فعل مراد

می کنی امر و می شوی مانع

[...]

گفت بر عارفان بود معلوم

که شما حاکمید و من و محکوم

هر چه ظاهر ز زین و شین شماست

موجب مقتضای عین شماست

هر چه عین شما تقاضا کرد

[...]

گفت شاها چو فیض جود تو داد

قابلان را قبول استعداد

این تفاوت چراست در قابل

این چرا مدبر است وان مقبل

نظر لطف سوی قابل کن

[...]

گفت اعیان همه صفات مرا

صورتند و شئون ذات مرا

وان صفات و شئون مذکوره

صور ذات و ذات ذوالصوره

نیست ذوالصوره را تغیر حال

[...]

گفت شاها چو فعل و نیت من

هست بر وفق قابلیت من

قابلیت به جعل جاعل نیست

فعل و فاعل خلاف قابل نیست

هر چه قابل به حسن استعداد

[...]

گفت هر جا شد این شناسایی

موجب عطلت و تن آسایی

آن نشان شقاوت از لیست

اثر لعن و طرد لم یزلیست

هر کجا باشد سبب مجاهده را

[...]

ای مکاشف شده به سر قدر

پرده جد و اجتهاد مدر

بگذار از خویش و در خدای گریز

بگسل از خویش و در خدای آویز

گرچه تو ز اختیار مأموری

[...]

متقی نفس خویش را چو شناخت

در شرورش وقایه حق ساخت

سپری شد به پیش حق که مدام

دارد او را نگه ز تیر ملام

هر چه آمد ز جنس نقصان پیش

[...]

به هدایت سرای قرآن آی

ادب آموز از خلیل خدای

زانکه شرط اذا مرضت چو گفت

در جزا در فهو یشفین سفت

شرط چون بود جنس سقم و مرض

[...]

اَدِّبوا النَّفْسَ اَیُّها الْاَصْحاب

طُرُقُ العِشْقِ کُلُّها آداب

مایه دولت ابد ادبست

پایه رفعت خرد ادبست

جز ادب نیست در دل ابدال

[...]

شاعری در سخنوری ساحر

در فن مدح گستری ماهر

بهر شاهی لوای مدح افراخت

پر صنایع قصیده ای پرداخت

مدح شاهان به عقل و شرع رواست

[...]

آن یکی پیش عالمی فاضل

گفت کای در علوم دین کامل

بازگو رمزی از علی ولی

که تو را یافتم ولی علی

گفت کای در ولای من واهی

[...]

خلق عالم همه درین کارند

رو به وهم و خیال خود دارند

همه اندر خداپرستی فاش

لیکن آزر صفت خدای تراش

هر کسی بر امید بهبودی

[...]

از نبی اینما تولوا خوان

ثم وجه اللاه ش متمم دان

یعنی آن سو که روی قصد آری

تا حق بندگیش بگزاری

وجه حق کان بود حقیقت او

[...]