سحاب اصفهانی » دیوان اشعار » قصاید » شمارهٔ ۱۲

صبح بنمود رخ از چاه افق چون بیژن

دیده ی رستم گردون ز رخش شد روشن

خسرو روم به سر مغفر رومی چو نهاد

چاک زد شاه حبش جوشن سیمین بر تن

روز افروخت یکی نیزه ی سیمینه سنان

چرخ افراشت یکی خیمه ی زرینه رسن

شد عیان موکب سلطان خور از بهر نثار

گشت گنجور فلک را تهی از زر مخزن

یا تو گوئی که درر ریخت از این نیلی ابر

یا تو گوئی که گهر بیخت ازین پرویزن

داد از محفل جم بزم جهان یاد از آنک

جام جمشید برون آمد از این نیلی دن

یا سلیمان فلک کردت گر باره به دست

خاتمی را که زدستش بربود اهریمن

آن اثر باد سحر کرد به گل های نجوم

باز تا صبح کند بزم جهان را روشن

باز تا صبح دهد بزم جهان را زینت

که به هنگام خزان باد خزان در گلشن

لعل و کان باده بر آورد ز مینایی خم

بستد این شمع و بر افروخت به فیروزه لگن

هر کسی چید بساط طرب و محفل عیش

هر کسی شد به تماشای گل و گشت چمن

گشت در باغ مقام همه چه شیخ و چه شاب

شد به گلزار مکان همه چه مرد و چه زن

عاشقی نه که نه یاری بودش در پهلو

شاهدی نه که نه دستی بودش در گردن

لعل گون جام کشید این به سرود بربط

ارغوانی قدح این زد به نوای ارغن

یک طرف ماهرخی دست زنان رقص کنان

یک طرف زهره وشی نغمه سرا دستان زن

پیش از این زمزمه ی فاخته چون نوحه ی زاغ

بر آن جلوه ی طاووس چو رفتار زغن

من به کنجی به فغان از ستم چرخ که او

چند با من ستمش پیشه بود کینش فن

دیده ام ز اشک پیاپی به زمین قطره فشان

سینه ام ز آه دمادم به فلک شعله فکن

گاه سوزان تنم از کثرت آلام و غموم

گاه نالان دلم از فرط بلایا و محن

گاه در این غم جانسوز که تا چند کند

آتش فرقت احباب به جان و دل من

آنچه هرگز نکند آتش سوزان به گیاه

آنچه هرگز نکند برق یمان با خرمن

گاه دل کرد تمنای سروری که مرا

بلکه جانی به تن افزاید و روحی به بدن

گاه اندیشه به امید نشاطی که از آن

یکزمان جان حزین را برهاند ز حزن

ناگهان سوی من از خطه ی جان پرور ریزد

قاصدی آمد چون باد صبا از گلشن

قاصدی دیدن آن هوش رباینده ز سر

قاصدی طلعت آن روح فزاینده به تن

جیبش از نامه ز بس گشته معطر گوئی

که نسیمی است گذر کرده به صحرای ختن

نامه ای داد که شد خاطر زارم خرم

نامه ای داد که شد دیده ی تارم روشن

نامه نه عقد گهر ریخته بر صفحه ی سیم

نامه نه عنبرتر بیخته بر برگ سمن

دیده ام دید از آن نامه ضیائی که ندید

دیده ی ساکن بیت الحزن از پیراهن

هم به غیرت خط مشکین نگارش ز خطوط

هم به خجلت شکن طره ی یارش ز شکن

همه حرفش به نظر نافه ای از مشک ختا

همه سطرش به مثل رشته ای از در عدن

صفحه اش حجله و الفاظ لطیفش هر یک

نو عروسی به معانی دقیق و روشن

خط او چون خط خوبان و نگارنده ی آن

فخر ارباب ذکا مفخر اصحاب فطن

میرزای متعالی نسب احمد که بود

سر احرار زمان سرور اشراف ز من

آنکه باشد کف او در سخا را دریا

آنکه آمد دل او بحر عطا را مخزن

آنکه هنگام سخط کوه شود از بیمش

آنچنان نرم که در پنجه ی داوود آهن

با ضمیرش نبرد مهر منیر اسم ضیا

با کلامش نکند در ثمین یاد ثمن

هم بیان خرد از ذکر مدیحش عاجز

هم زبان قلم از شرح بیانش الکن

چو شود پرتو رایش به سها شعشعه بخش

چو شود ابر عطایش به دمن سایه فکن

پرتو مهر شود منفعل از نورسها

خضرت ربع کند شرم ز خضرای دمن

بس گهر زای تراز بحر بود در نیسان

بس درر بارتر از ابر بود در بهمن

طبع او گاه سخاوت کف او گاه کرم

کلک او گاه نگارش لب او گاه سخن

گر غرض بذل کف بحر نظیرش نبود

کش به هنگام سخا بحر نشاید گفتن

پرورش لعل بدخش ار چه پذیرد به بدخش

تربیت در عدن ارچه گزیند به عدن

ای گشوده به چمن لاله به بستان سوسن

به دعای تو زبان و به ثنای تو دهن

ای فلک قدر فلک مرتبه ای کز مه نو

طوق فرمان تو را کرده فلک در گردن

ای که جاه تو عروسی است کز آراستگی

در خور زیور گوشش نبود عقد پرن

به خدائی که نهال قد خوبان شد از او

ثمر آور به ترنج ز نخ و سیب ذقن

به طراوت ده رخسار نکویان جوان

به ضیابخش دل خسته ی پیران کهن

به غبار قدم و خاک درت کآمده اند

توتیائی که از آن چشم خرد شد روشن

که جدا تا شده ام از سر کوی تو بود

ساحت گلشن دهرم به نظر چون گلخن

اشک من گشته گهربار تر از ابر مطیر

آه من گشته شرر بار تر از برق یمن

اشک سرخم به رخ زرد بدآنسان پیدا

که همی رویت از برگ زریری ریون

هر کس آری ز تو شد دور مدامش دل و جان

تیر غم راست هدف تیغ بلا راست مجن

و آن که آمد به پناهت بود ایمن که بود

کلبه ی وادی ایمن ز حوادث ایمن

هر که روزی به دیار تو نماید منزل

هر که چندی به جناب تو گزیند مسکن

نیست خوشدل، شودش گرچه به جنت ماوا

نیست خرم، شودش گرچه به فردوس وطن

به که کوشم به دعای تو که تطویل کلام

نبود در بر ارباب خرد مستحسن

تا که بهر امن و بیجاده ز تاثیر نجوم

پرورش داده به گل تربیت اندر معدن

اشک اعدای تو از بیم تو چون بیجاده

روی احباب تو از لطف تو بهر امن