اهلی شیرازی » دیوان اشعار » قصاید مصنوع » قصیدهٔ سوم در مدح شاه اسماعیل » بخش ۳ - دایره مرکب مدور

شدست هوش دل ایجان ز دست باد ستم

کی آوری بفغانش بصبر با دست آر

ایا حریف طرب چون وزید باد بهار

چو لاله می خور و مهر از زمانه چشم مدار

هباست بی می و گل عمر آتشی در زن

بهر چه دارد از اندیشه ات چو بوتیمار

رسید لاله و دارد بهر کمین خاری

چو گلرخی است که دارد رقیب ناهموار

سمن چو ساقی دلجو به لاله زار آمد

که تا چو لاله برافروزد از رخش انظار

یقین که مستی بلبل چو غنچه پنهانیست

حیاتش از می ریحانیست آن خمار

در آبباغ گل اکنون که همچو جنت شد

بچین گلی که چو حور آمده است دیده گمار

کجاست نسبت یار از نسیم بستانش

چو حور اگر چه شمیمست گلشنش عطار

هوای باده و جعد بنفشه دام دلست

گذر چو نیست ازین دام دل بیاد بیار

نه گر تو سنبل تر تافتستیش ای باد

بقصد دل چه بهم بافتستیش صد بار

وگرچه نسبت نسرین و گل گمان بتو هست

نمی کنیم ازیشان تو بهتری بعذار

رسند کی بتو زانروی همچو مه گلها

چنین که چون تو بدیدست نرگس ابصار

دمیده است بسی سرو در چمن شادان

ولی کمست بشوخی چو آنقد و رفتار

وجود سنبل اگر سوخته چو بلبل شد

وجود بلبل ازو سوخت همچو سنبل زار

تقطیع: مفاعیلن مفاعیلن

لوای گل که چو خورشید بر همه رخشید

مگر که یافت ز شاه ولایت اینمقدار

تو لاله بین چو نکو اختری که تافته است

مگر از شاه ولایت نظری یافته است

ندید چشم فلک همچه شاه اسماعیل

که تیغ عدل شدش صیقل دل از زنگار

چو حیدر از قبلش هست روح بانیکان

تیغ عدلش صیقل آیینه ظلمانیان

مثال برق بمانی است در گه میدان

عیان چو شعله شمعش سنان کینه گزار

اگر چه شعله آل علم چو برق افروخت

یا شعله شمع از دم با دست بیکسو

لییم شد ز جهان، ملک شاد شد از شاه

خوشا نکویی ملک و خوشا بد اشرار

سرای جان و دل آباد گشت و خواهی دید

هنوز خوشتر ازین عدل، او چو شد معمار

عجب مدار ز دادش که مرده زنده کند

خوشا ملک و خوشا شاه خوشا عدل خداداد

اگر بصید نگاهش فتاده بر عنقا

بیک اشارتش افکنده از فلک طیار

دمی چو رفته بنخجیر بیک حمله

بیک اشارت فکنده ده ده

تبارک الله از آن کف که خواست حاتم طی

که بهره گیرد از آن بحر و کان باستنکار

اگر نه آمده او ضامن و فرشته رزق

گیرد از آن رو همه کس دامنش

فروغ اختر دولت از و نگر بیقین

که آفتاب زمینست و کعبه زوار

زهی کرامت مه پرتوی که بخشیده

آفتابیست کزو نجم سعادت رخشد

وجیه روی و بعلم و هنر از آن ابری

که بحر فضل باقبال او گشود انهار

نه غم رواست بعهدش نه هم که شد بسته

لب اقبال گشوده دهن حادثه بسته

به همسری زخور آنصاحب نظر بهتر

هم رهبر صاحب هنر

ایا سپهر کرم جاه خود به بین که ز بخت

برای تست بهشت و نعیم او هموار

در مراد تو ای بی نظیر از آن بازست

رایت نعیما و ملکا کبیرا

پس از عدو چه غمت کو به بیهشی باشد

خاک و باد و تو آب و آتشی

سحر شنید چو گل از صبا که خلقت چیست

گل از تو در عرق افتاد و ریخت زود از بار

اگر گلش نشد از تن زرشگ خلق تو تاب

گل از تو در عرق افتاد وزد بروی گلاب

یقین که بر در و بامت پرد فرشته نهان

بصد نیاز و فقیری گر او فتد بگذار

همای سدره نشین چون بحضرتت گذرد

همای سدره نشین باز آید از پندار

به خواریند حسودان تو ولی نازند

بمال و اینهمه را جز ز نعمتت مشمار

رود ز غصه خراب از درت عدو هر چند

با اینهمه از نعمت تو را تبه خوارند

وزیدن نفست جان کامل از معنی

دم تو از نفس باد صبح شسته غبار

رخ کمال تو دلجوترست و زیباتر

دم تو از نفس باد صبح دلجوتر

یقین که کلک تو مرغیست از خط مشکین