از بس که دلم طریق عشقت سپرد

اشکم به من و تو بر همی رشک برد

بنگر که به دیده در همی چون گذرد

تا نگذارد که دیده در تو نگرد

عشقی خواهم قرین رخسارهٔ زرد

یاری خواهم هلاک سازندهٔ مرد

با صد غم و درد تا کند آنم جفت

وز هستی خویش تا کند اینم فرد

تا کی گویی که گوی اقبال که برد

تا کی گویی که ساغرِعیش که خورد

اینها چو فسانه‌است می‌باید رفت

اینها چو حکایت است می‌باید مرد

گر کارِ جهان به زور بودی و نبرد

مرد از سرِنامرد برآوردی گرد

این کار جهان چو کعبتین است و چونرد

نامرد ز مردمی برو چتوان کرد

یک نان به دو روز اگر شود حاصل مرد

وز کوزه شکسته‌ای دم آبی سرد

محکوم کم از خودی چرا باید بود

یا خدمت چون خودی چرا باید کرد

رو، گرد سراپردهٔ اسرار مگرد

شوخی چه کنی چو نیستی مردِ نبرد

رندی باید ز هر دو عالم شده فرد

تا می بخورد به جای آب و نان درد

بنگر که به دیده در همی چون گذرد

تا نگذارد که دیده در تو نگرد

تا کی گویی که گوی اقبال که برد

تا کی گویی که ساغرِعیش که خورد

گر کارِ جهان به زور بودی و نبرد

مرد از سرِنامرد برآوردی گرد

این کار جهان چو کعبتین است و چونرد

نامرد ز مردمی برو چتوان کرد

یک نان به دو روز اگر شود حاصل مرد

وز کوزه شکسته‌ای دم آبی سرد

رو، گرد سراپردهٔ اسرار مگرد

شوخی چه کنی چو نیستی مردِ نبرد

رندی باید ز هر دو عالم شده فرد

تا می بخورد به جای آب و نان درد

امروز ملک‌زادهٔ ضَرغام‌نبرد

اسبی دادم پلنگ‌وَش کوه‌نورد

از بس به هوا بردم و پایین آورد

از اسب گذشته کار مسهل هم کرد

دنیا به کسی خط امانی نسپرد

هرکس که بزدا عاقبت باید مرد

آن سنگ که نام نامی وی اجلست

بر شیشه عمر همه کس خواهد خورد

دنیا به کسی خط امانی نسپرد

هرکس که بزدا عاقبت باید مرد

هر وقت که دیدی غَضَبت رو آورد

از یک تا صد شماره کن ای سره مرد

در ضمن شماره عقلت آید سر جای

دیگر نکنی آنچه نمی باید کرد

زین مردم دل‌سیاه‌، رخ دارم زرد

بیدردی خلق دردم افزود به‌ درد

جز خوردن‌ خون‌ دگر چه‌ می‌ شاید کرد

خون‌ باید خورد و باز خون‌ باید خورد

آن استر بارکش که خود باری برد

وان اشتر بی‌زبان که خودخاری خورد

صد ره به از آدمی که از مادر خویش

زاد آدم و ظالم شد و چون ماری مرد

خود بد بود آنکس که بدم نام برد

خود نیک بود هر آنکه نیکم شمرد

از صاف دلی من بمثل آینه‌ام

در آینه هرکه روی خود می‌نگرد