ای شب چکنم چاره! من از بهر خدای

تنهایی و تیرگی و بندی بر پای

گر عمر منی ای شب! ازین بیش مپای

ور جان منی ای نفس صبح! برآی

خاقانی اگر به آرزو داری رای

نه دین به نوا داری و نه عقل به جای

عقل از می همچو لعل سنگ اندر بر

دین از زر گل پرست خار اندر پای

تا بود جوانی آتش جان افزای

جان باز چو پروانه بدم شیفته رای

مرد آتش و اوفتاد پروانه ز پای

خاکستر و خاک ماند از آن هر دو بجای

گر کشتنیم چنان کش از بهر خدای

کز بنده شنوده باشی از روح افزای

زان میگون لب و زان مژهٔ جان فرسای

مستم کن و آنگه رگ جانم بگشای

سیمرغ وصالی ای بت عالی رای

دادی لقبم همای گیتی آرای

من فارغم از دانهٔ هرکس چو همای

تو نیز چو سیمرغ به کس رخ منمای

از شهر تو رفت خواهم ای شهرآرای

جان را به وداع کوتهی رو بنمای

از جور تو در سفر بیفشردم پای

دل را به تو و تو را سپردم به خدای

جانی که به راه رهنمون دارد رای

وز حسرت خود میان خون دارد جای

عقلی که شود به جرعهای درد از دست

در معرفت خدای چون دارد پای

شمع آمد و گفت: ماندهام بی سر و پای

سر سوخته پای بسته نی بند و گشای

کس چون من اگر چه پای بر جا نبود

از آتش فرق، پای من رفت ز جای

شمع آمد وگفت: آمدهام شب پیمای

تا بو که از آتش برهم در یکجای

آتش چو به پای رفت شد عمر به سر

برگفتمت این حدیث از سر تا پای

ای خالق ذوالجلال وای بار خدای

بیشم مدوان در بدر و جای بجای

یا خانه امید مرا در دربند

یا قفل مهمات مرا در بگشای

زین گونه که حال ماست ای بار خدای

گر دست نگیری تو در آییم از پای

[یا] صبر کرامت کن و تسلیم و رضا

یا صدمت قهر خویش ما را منمای

دل پرتو لطف تست رایش بفزای

در مقعد صدق خویش جایش بنمای

شهباز سپید عالم پاک است او

این زنگلهٔ خاک زپایش بگشای

آزار چو باز و آز چون بط منمای

چون بوم سوی سلامت طبع گرای

زآنند دراز عمر و فرخنده لقای

کازار نجست کرکس و آز همای

دل را چو فتاد با غم عشق تو رای

چندانک توانی به غمش می افزای

تا جان دارم دست من و دامن تو

زین سر نروم تا که بُباشم برپای

من معذورم اگر شوم هرزه درای

با عشق تو عقل کی بماند برجای

چون مظهر مظهرت منم در همه جای

شاید که به من فخر کند خلق خدای

گل گرچه بنکوییست انگشت نمای

سرو ارچه بشاهدیست بستان آرای

اینک رخش، ای گل تو قدم رنجه مکن

وینک قدش، ای سرو تو بالا منمای

ز آمد شدن تو گرچه باشم در وای

تا ظن نبری کز تو بگردانم رای

چندانکه روی و آیی ای شهر آرای

همچون نفست در دل من باشد جای

گز زآنکه ترا بکشتنم باشد رای

باشم سوی خویش مرگ را راهنمای

در اتش اگر رضای طبعت بینم

چون شمع بسر شوم در آتش نه پای

هان ای دل حیرت زدۀ بی سر و پای

گر هست ترا بخدمت جانان رای

در ظلمت شب چنان روش کن ترا

چون شمع بجز پای نماند بر جای

هان ای دل هرزه گوی ناپابرجای

برخاسته یی بقصد آن شهر آرای

از پای در آیی تو ز برخاستت

بنشین تو شمع تا بمانی بر پای