گنجور

کمال‌الدین اسماعیل » قصاید » شمارهٔ ۵۹ - وقال ایضا یمدح الاتابک الاعظم سعد بن زنگی طاب ثراواه اوان استخلاصه من المواخذه

 

ایا شهی که ضمیرت بچشم گوشۀ فکر

رموز غیب ز لوح ازل فروخواند

نسیم لطف تو اومید را روان بخشد

خیال تیغ تو اندیشه را بسوزاند

زهر زمین که غبار نیاز برخیزد

[...]

کمال‌الدین اسماعیل
 

کمال‌الدین اسماعیل » قصاید » شمارهٔ ۶۰ - و له ایضا یمدحه

 

زهی ستوده خصالی که از صدور کرام

جز از تو در همه آفاق یادگار نماند

کدام زر که ز جور تو سنگسار نشد؟

کدام دل که ز لطف تو شرمسار نماند؟

نگاه می کنم اندر سرای ضرب وجود

[...]

کمال‌الدین اسماعیل
 

کمال‌الدین اسماعیل » قصاید » شمارهٔ ۶۵ - وقال ایضآ یمدحه ویصف القصر

 

اساس قصر ازین خوبتر توان افکند

که دست همّت این صدر کامران افکند

نخست بار که اقبال باز کرد درش

سعادت آمد و خود را در آستان افکند

علوّ کنگرۀ او بدان مقام رسید

[...]

کمال‌الدین اسماعیل
 

کمال‌الدین اسماعیل » قصاید » شمارهٔ ۷۱ - وله ایضاً یمدحه و یعاتبه فیها

 

تویی که همّت تو از کرم جدا نبود

چنانکه چشمۀ خورشید بی ضیا نبود

گمان مبر که بود رای پیرپا برجای

اگر زکلک تو در دست وی عصا نبود

چو مطرح افتد دست شریعت اندر پای

[...]

کمال‌الدین اسماعیل
 

کمال‌الدین اسماعیل » قصاید » شمارهٔ ۷۲ - ایضاً له

 

فروغ روی شریعت تویی که همواره

سواد مسند تو پشت ملّت و دین بود

تو شهسوار بدی در صف کرم آنگاه

که نقره خنگ سپهر از هلال نوزین بود

ز شوق گوهر لفظ تو ای بسا شبها

[...]

کمال‌الدین اسماعیل
 

کمال‌الدین اسماعیل » قصاید » شمارهٔ ۷۵ - و قال ایضاً

 

خدایکان صدور جهان که گاه جدل

زبان تیغ ز تیغ زبانت امان خواهد

نظیر تو ز قضا روزگار می طلبید

قضاش گفت چنین کارها زمان خواهد

چو راست کرد فلک کار دولت تو چو تیر

[...]

کمال‌الدین اسماعیل
 

کمال‌الدین اسماعیل » قصاید » شمارهٔ ۷۶ - و له ایضاً و یهنئه بولادة ابنه جلال الاسلام

 

مرا ز خواب برانگیخت دوش وقت سحر

نسیم باد صبا چون زگلستان بوزید

بگوش جانم در گفت مژده کین ساعت

یکی مسافر فرخنده پی زغیب رسید

برآسمان بزرگی هلالی از نو تافت

[...]

کمال‌الدین اسماعیل
 

کمال‌الدین اسماعیل » قصاید » شمارهٔ ۷۷ - و قال ایضاً یمدحه

 

بزرگوارا! صدرا ! مرا چنان باید

که خاک پای تو بر اوج چرخ بفزاید

مرا خوشست که خاک درت که افسرماست

ببوسۀ لب خورشید و مه بیالاید

اگر نخواهد رای تو ، نیز نتواند

[...]

کمال‌الدین اسماعیل
 

کمال‌الدین اسماعیل » قصاید » شمارهٔ ۷۹ - وله ایضاً

 

چگونه در چمن خوشدلی کنم پرواز

که مرغ عیش مرا روزگار پر ببرید

دو شاخ هر دو ز یک اصل رسته بر یکجای

بتیغ قهر اجل مان ز یکدیگر ببرید

بنوجوانی ببرسید شاخ عمرش مرگ

[...]

کمال‌الدین اسماعیل
 

کمال‌الدین اسماعیل » قصاید » شمارهٔ ۸۳ - و قال ایضآ یمدحه و یذکر فیها احتراق الببوت

 

شکست پشت امید و نبود کار هنر

که از وفا و مروّت نمی دهند خبر

چنین که پای برون مینهد ز حدّ جفا

مگر که نوبت ایّام آمدست بسر

به بیوفایی معذور دار گردونرا

[...]

کمال‌الدین اسماعیل
 

کمال‌الدین اسماعیل » قصاید » شمارهٔ ۸۵ - ایضاًله ویمدح السّلطان غیاث الدّین بیرشاه بن محمّد و یصف الفرس

 

خدای داد بملک زمانه دیگر بار

طراوتی نه باندازۀ قیاس وشمار

بفّر سایۀ رایات خسرو منصور

غیاث دولت ودین کز سپهرش آیدعار

خدایگان سلاطین مشرق ومغرب

[...]

کمال‌الدین اسماعیل
 

کمال‌الدین اسماعیل » قصاید » شمارهٔ ۸۶ - سوگند نامه

 

امید لذّت عیش از مدار چرخ مدار

که در دیار کرم نیست زادمی دیّار

مباش غرّه بدین خنده های صبح که هست

گشادگیّ رخ آفتاب خنجر بار

به مجلسی که درو دور هفت کاسه بود

[...]

کمال‌الدین اسماعیل
 

کمال‌الدین اسماعیل » قصاید » شمارهٔ ۹۰ - و له ایضا فی مذمة الشعراء

 

بچشم عقل نگه می کنم یمین و یسار

ز شاعری بتر اندر جهان ندیدم کار

همیشه بینی او را ز فکرهای دقیق

دماغ تیره و دل خیره و روان افگار

جگر بسوزد تا معینی بنظم آرد

[...]

کمال‌الدین اسماعیل
 

کمال‌الدین اسماعیل » قصاید » شمارهٔ ۹۶ - وله ایصاً یمدحه

 

زهی بسیرت محمود در جهان مذکور

زهی بدیدۀ تعظیم از آسمان منظور

پناه اهل معانی و افتخار عراق

که باد عین کمال از جمال بخت تو دور

تویی بفیض کرم میزبان آن عالم

[...]

کمال‌الدین اسماعیل
 

کمال‌الدین اسماعیل » قصاید » شمارهٔ ۱۰۱ - وقال ایضاٌ و یصف الشیب

 

رسول مرگ ز ناگه بمن رسید فراز

که کوس کوچ فروکوفتند، کار بساز

کمان پشت دوتا چون بزه درآوردی

ز خویش ناوک دلدوز حرص دور انداز

چو پنبه زار بناگوش بشکفید ترا

[...]

کمال‌الدین اسماعیل
 

کمال‌الدین اسماعیل » قصاید » شمارهٔ ۱۰۲ - وقال ایضاً یمدح الصّاحب الکبیر نظام الملک

 

چو بخت تیرۀ من روشنی نهاد آغاز

مرا به حضرت صدر جهان کشید نیاز

چو بر جناح سفر پای عزم محکم شد

گرفت سوی جناب رفیع او پرواز

رهی چو زلف بتان زیر پای آوردم

[...]

کمال‌الدین اسماعیل
 

کمال‌الدین اسماعیل » قصاید » شمارهٔ ۱۰۳ - و قال ایضاً یمدحه

 

هزار جان مقدّس غریق نعمت و ناز

نثار صدر قوی شوکت ضعیف نواز

بلند پایه بزرگی که دست بخشش او

ز ساحت دل ما برکشید بیخ نیاز

زهی چو آتش طبعم سپر فکنده بر آب

[...]

کمال‌الدین اسماعیل
 

کمال‌الدین اسماعیل » قصاید » شمارهٔ ۱۰۴ - وله لیضآ یمدحه

 

کسی که دست چپ از دست راست داند باز

باختیار ز مقصود خود نماند باز

ولی شقاوت کلّی چو در کسی آویخت

بساکه شربت ناکامیش چشاند باز

ستیزۀ من و گردون بغایتی برسید

[...]

کمال‌الدین اسماعیل
 

کمال‌الدین اسماعیل » قصاید » شمارهٔ ۱۰۵ - وقال ایضاٌفی الموعظة

 

چه داری ای دل؟ از این منزل ستم برخیز

چو شیرمردان از زیر بار غم برخیز

گذشت دور جوانی هنوز در خوابی

شب دراز بخفتی، سپیده دم برخیز

صدای نفخۀ صورت بگوش دل برسید

[...]

کمال‌الدین اسماعیل
 

کمال‌الدین اسماعیل » قصاید » شمارهٔ ۱۰۷ - و قال ایضآ یمدح الصّدر السّعید رکن الدّین صاعد

 

زبان چگونه گشایم بذکر شکر و سپاس

که حشمت تو فرو بست دست و پای حواس

رسید قدر تو جایی که نیز نبساود

بساط جاه ترا دست وهم و پای قیاس

زهی ز خدمت تو آسمان بلند محل

[...]

کمال‌الدین اسماعیل
 
 
۱
۲
۳
۴
۵
۹
sunny dark_mode