گر به هستی نظر کند عارف

چون به علم الیقین بود واقف

بیند اول فراخور حالش

ذات حق و صفات افعالش

چون به عین الیقین رسد زان پس

[...]

بسته بودم زبان ولی ناچار

وحدتش را همی کنم اظهار

خامشی نیست بی سبب ما را

حرف، تبخاله شد به لب ما را

بحر معنی ست نیک تازه و ژرف

[...]

می نیارد عدم شود موجود

این عیان است پیش اهل شهود

عقل در کشوری که هست حکم

نتواند شدن وجود عدم

عالم آنجا که صورت علمی ست

[...]

هر حقیقت که برگشود جمال

باشدش پایه را ز نقص وکمال

آن کمال از وجود او باشد

تابع و فرع بود او باشد

نیست شرحی کمال را حاجت

[...]

در مراتب اصول موجودات

از حد جسم تا به حضرت ذات

همگی منحصر بود در پنج

می گشایم به مستمع در گنج

آن نخستین که حضرت ذات است

[...]

هستی از غیب خویش و از اطلاق

نگذارد چو آفتاب اشراق

متزلزل شود به سوی بعید

یفعل اللّه ما یشا و یرید

متنزل شود علی الترتیب

[...]

پس نماید عروج را آهنگ

آن نخستین که می پذیرد رنگ

اسم و نامش ز جمع اسما شد

جامع صورت و هیولا شد

می شود، چون سترد داغ کلف

[...]

نور ارواح و عالم اجساد

بی نهایت چو داشتند تضاد

حق به ارواح منصب تدبیر

داده بود و نبود ربط پذیر

جامعی در میانه می بایست

[...]

ای خدای بلندی و پستی

شاهد هوشیاری و مستی

مطرب ناله های سیر آهنگ

نفس بی خروش سینهٔ چنگ

زخمهٔ تار آه دردآلود

[...]

عارفان چون دم از لقا زده اند

نقش معنی به مدعا زده اند

آن سخن چون به گوش عامه رسید

هرکسی بر مراد خود فهمید

کار بینا و کور یکسان نیست

[...]

هر که خواهد در انفس و آفاق

که بود جمله مظهر اطلاق

جلوهٔ حق، شود مشاهده اش

شرط این رَه بود مجاهده اش

فکر و ذکری که موصل است به آن

[...]

اشرف و احسن صحف، قرآن

می نماید ادای حق بیان

ما نماینده ایم، اسما را

همه ذات و صفات اشیا را

از تقیّد گرفته تا اطلاق

[...]

فی الوجود الّذی هو المالک

از ازل تا ابد بود هالک

غیر هستی که والی قدم است

هر چه هستش گمان کنی عدم است

ذات هستی ست هست و دیگر هیچ

[...]

در بدایت چو سر بود نشآت

می نمایم وصول را اثبات

آن نخستین که عقلیش خوانی

جانفزا نشئه ای ست روحانی

دومین عالم مثال خیال

[...]

گفته یزدان سه فرقه است بشر

نیست فردی ازین سه فرقه، به در

یکی اصحاب راستیّ و سداد

که نجوم هدایتند و رشاد

دوم اصحاب سیرگمراهی

[...]

سرور آگهان هر دو سرا

خفته گفته ست خلق دنیا را

بهر بیداری است کوس رحیل

خفتگانند سالکان سبیل

چون گرانخواب را کنی بیدار

[...]

هرچه ادراک آن حواس کند

روح از آن شربتی به کان کند

اثر مدرکات حسی تو

بگراید به روح علویتو

نقش تصویر جمله ادراکات

[...]

غفلت از خویش داشت بی خبرت

ما کشیدیم پرده از نظرت

این زمان چشم تیزبین داری

پرتو صبح راستین داری

هرچه در پرده داشتی پنهان

[...]

هست میزان عبارت از معیار

پی تشخیص پایه و مقدار

تا بسنجند قدر اشیا را

صورتش مختلف بود ما را

ز اختلاف حقایق اعیان

[...]

ز ابتدای حدوث خود انسان

تا به هنگام رفتنش ز جهان

حرکات طبیعتش باشد

انتقالات فطرتش باشد

شد به هر صورتی که بزم آرا

[...]