چون تو را سر حیرت مذموم

شد به تفصیل ازین سخن معلوم

آن یکی را هوای درس علوم

منطق و نحو و صرف و طب و نجوم

کش نیاید ز حلقه حلقوم

بانگ یا حی صدای یا قیوم

شاه غزنین چو واقفی ز علوم

کرد تعیین به باجخواهی روم

مگس از آش او شود محروم

گر نهد پشه ای در آن خرطوم

که جهد از زبان اهل نجوم

صدق آن عاقبت شود معلوم

نه ز نظمش جواهر منظوم

خوانده از نامه ثنا مرقوم

کرم خاکی به خاک این بروبوم

اژدها سیرت و نهنگ رسوم

وحدتش عالم است و هم معلوم

غیر باشد، صفات در مفهوم

چون که این چاره شد تو را معلوم

می شود استفاده از مفهوم

اولیا نیز در دیار علوم

سیرشان مختلف بود چو نجوم

راستی هستی تصور شوم

می‌کند خلق را ز حق محروم

هرچه هست از دقیقه‌های علوم

با یکایک نهفته‌های نجوم

پرده بردار تا شود معلوم

حال زنگی زنگ و رومی روم

گفتمت الف لیله منظوم

در کتابی است مرمرا مرقوم

کمترین قطب آنکه شد موسوم

میل کلی در اصطلاح نجوم

چون سرابند سفلگان از دور

که نمایند بحرهای علوم

هرچه نزدیک‌تر شوی سویشان

لاجرم بیشتر شوی محروم

رادمردان ز دور همچون کوه

[...]

«کس نیاید به زیر سایهٔ بوم

ور همای از جهان شود معدوم‌»

حمله بردند بر شه مظلوم

چون به طاوس خسته لشکر بوم

واعظ بی گنه در آن شب شوم

شدگرفتار آن گروه ظلوم