جهان کشور دانش شه ممالک فضل

جمال دولت و دین صاحب کریم نژاد

توئی که منشی گردون بسان شاگردان

خطابت از ره تعظیم میکند استاد

چو کلکت از پی نظم جهان میان دربست

[...]

جلال دولت و دین یونس ایجهان کرم

توئی که چون تو جوانمرد چرخ پیر ندید

فلک بگرد زمین با هزار دیده بگشت

بجز بدیده احوال ترا نظیر ندید

سپاه مکرمت و فضل را مناسب حال

[...]

جاهل از بهر که و هیزم و بهر علفست

نه بدان پایه که بر صدر بزرگیش برند

عالم ار لنگ و کر و کور بود محترم است

جاهلانرا چو فرو مرد جوارح بمرند

پای گاو است نگهبان سر گاو به کار

[...]

حکیم ملت و دین را زمن پیام برید

که دوستان حق صحبت نگاه داشته اند

ز بی عنایتی تو شکایتی است مرا

که بر ضمیرم از آن فکرها گماشته اند

بمن رسید ز گفت رضی دین سخنی

[...]

حاسد بد سکال باری کیست

او بمیزان من چه می سنجد

زود باشد که ماهی کلکم

چون زرو خونش از جگر هنجد

پوست اندر کشم بناخن هجو

[...]

حبذا روزگار بیعقلان

کز خرابی عقل آبادند

عقل و غم را بهم گذاشته اند

وز حماقت همیشه دلشادند

هر کجا عقل هست شادی نیست

[...]

چون جامه چرمین شمرم صحبت نادان

زیرا که گران باشد و تن گرم ندارد

از صحبت نادان بترت نیز بگویم

خویشی که توانگر شد و آزرم ندارد

زین هر دو بتر دان تو شهی را که در اقلیم

[...]

خداوندا ز هر احسان که با ما

نمودی در ضیافتخانه جود

یکی را از هزار ار شکر گوید

نیارد گفت هر کس هست موجود

بحق آن کرم کاول نمودی

[...]

خدیو کشور را دی بهاء دولت و دین

توئی که ابر کفت لؤلؤ خوشاب دهد

اگر نه فیض تو باشد محیط با همه آب

به تشنگان امل وعده سراب دهد

چو نیست ساقی ما را ز بیم طعنه خلق

[...]

خرد را دوش میگفتم بخلوت

که ای بیدار دل پیر مجرد

که باشد کز می جود وی امروز

رخ اهل هنر گردد مورد

زبان بگشاد پیرکار و گفتا

[...]

خلق خدا که خدمت دادار میکنند

هستند بر سه قسم که این کار میکنند

قسمی شدند از پی جنت خدا پرست

و آن رسم و عادتیست که تجار میکنند

قوم دگر کنند پرستش ز بیم او

[...]

خیمه بوالعجبی زد فلک شعبده باز

هر دم از پرده برون نقش دگر گون آرد

صبحدم از سر کین تیغ ز خورشید کشید

وز شفق شام مبادا که شبیخون آرد

شد دلم خون و ندانست کسی کاخر کار

[...]

خلعت شاه جهان بر شهریار شرق و غرب

تا قیامت بر مراد دوستان فرخنده باد

تاج ملک و دین علی آن سایه پروردگار

کافتاب بختش از برج شرف تابنده باد

رونق عالم ز فر دولت میمون اوست

[...]

دی یکی گفت که در مجلس دستور جهان

هر چه خواهد دلت آن نیست که حاصل نشود

لیک یک شیوه در او دیدم و نپسندیدم

وانچنان شیوه پسندیده عاقل نبود

هر که در صف نعال است کنون روز دگر

[...]

در باب من ز روی حسد یک دو نا شناس

دمها زدند و کوره تزویر تافتند

بر کارگاه خبث طبیعت که هستشان

یکچند سال حلیت تلبیس بافتند

تا در شب ضلال بسعی کمان چرخ

[...]

دو دوست با هم اگر یکدلند در همه حال

هزار طعنه دشمن به نیم جو نخرند

ور اتفاق نمایند و عزم جزم کنند

سزد که قلعه افلاک را زهم بدرند

مثال این بنمایم ترا ز مهره نرد

[...]

دمی نمیگذرد کاین دل کباب مرا

زمانه زاتش هجران کبابتر نکند

همیشه ساغر چشمم پر آب باشد لیک

نمیرود نفسی تا پر آبتر نکند

خراب شد دل و جانم ز محنت ایام

[...]

دامن مرد کاهلی چو گرفت

گله از گردش زمانه کند

مطرب از کار چون فروماند

خشم بر گوشه چغانه کند

دشمنی دوسترویم افتادست

که ز هسیتش نیست خواهم شد

هر رهی کان گرفتم اندر پیش

گشت خر سنگ و بند راهم شد

بسکه زد رای ناصواب مرا

[...]

در قصه شنیده ام که ابلیس

روزی سه هزار تیز میداد

پرسید ازو کسی که این چیست

وز بهر که میفرستی این باد

گفتا که هزار از این به ریشش

[...]