زن جوابش داد کای مرد خدا

ای که هستی در عبادت پارسا

آنچه فرمودی درستوست ای رفیق

لیک گم کردی در این وادی طریق

آنکه او از تو توکل خواسته

[...]

گفت زن را مرد عارف در جواب

تو کجا و فهم آیات و کتاب

زن نداند جز کلافه چرخ و دوک

کی تواند گفت اسرار ملوک

زن ز پهلوی چپ آمد در نخست

[...]

آن عرب آمد به سوی شهر ری

از بنی قعقاع یا از اهل طی

کاروان ری سوی حج رفته بود

رازیان را آگهی زیشان نبود

رازیان بودند اندر روز و شب

[...]

گو به زن آخر چه گفت آن مؤتمن

گفت قرآن می نفهمی دم مزن

گرچه سعی و کسب آمد در کتاب

هم توکل بندگان را در خطاب

هریکی تکلیف قومی دیگر است

[...]

گفت آن زن ای قرین دیرباز

ای که داری دعوی فهم دراز

گر چنین است آنچه گفتی پس چرا

لیس للانسان الا ماسعی

گفت آری آن توکل و اعتماد

[...]

آن یکی پرسید از پرخواره ای

حرفتی داری و یا بیکاره ای

گفت من دارم همایون پیشه ای

نیست جز آن پیشه ام اندیشه ای

مقریم قرآن خوانی شغل من

[...]

آن یکی گردیده محو فلسفه

خویش را دانا شمرده از سفه

فکر او تحدید اطراف و جهات

کار او تشریح حیوان و نبات

از قدیم آمد جهان یا حادث است

[...]

خانه ی فرعون را شیطان شبی

حلقه بر در زد که دارم مطلبی

گفت فرعون ای فلان تو کیستی

آدمی یا جن و یا گو نیستی

کیست آیا حلقه بر در می زند

[...]

هیچ دانی چیست صوفی مشربی

ملحدی بنگی مباحی مذهبی

قید شرع از دوش خود افکنده ای

کهنه انبانی زکفر آکنده ای

گربه سان سر بر سر زانو نهد

[...]

ساده مردی بود از اهل سداد

بود او از صوفیان نیک اعتقاد

صوفئی هر گوشه ای کردی سراغ

از ارادت تاختی سویش به راغ

خدمتش را روز و شب بسته کمر

[...]

وان دگر خود را فقیه شهر خواند

حکم برمال و دماء خلق راند

شهره اندر هر افق چون بدر شد

صدر را بگرفت ذات الصدر شد

مدرسی آراست از فوج آتاش

[...]

گفت عارف در جواب جفت خویش

کی تو مغرور خیالات پریش

سعی کسب انبیا و مرسلین

آنچه گفتی جمله حق است و یقین

لیک در آن سعی و کسب اجتهاد

[...]

ماند حیران اندر آن صحرا فرید

گفت ناگاهان شترمرغی پدید

مرد حیران نزد آن شد بی نیاز

گفت ای اشتر خدا را چاره ساز

ای تو مهر و این تنت گنج روان

[...]

صوفیان را حلقه ای در ذکر بود

کارشان در حلقه ذکر و فکر بود

ذکر می کردند با رقص و نشاط

پای کوبان کف زنان با انبساط

از سماع و وجد رفتندی ز هوش

[...]

مرد و زن را چون سخن اینجا رسید

مخلصی مرد از جواب زن ندید

جوع هم او را همی خواندی بکار

جوع زن را شد معین و دستیار

اشکم خالی نجوید جز غذا

[...]

بود لقمان نیکبختی را رفیق

خدمتش را ملتزم در هر طریق

آن یکی در خدمت این پی سپر

این مرآن را مهربانتر از پدر

خواجه را ناطور روزی بهر خوان

[...]

کدخدای خانه دادش یک دو نان

نانها بگرفت و چابک شد روان

از قضای آسمان آن چند روز

سرکشیده دزدهای خانه سوز

دزدها شبها به بیداری همه

[...]

بر لب بامی یکی عاشق نشست

دیده بر دیدار آن معشوق بست

محو شد در یار و از خود بیخبر

گفت معشوقش که آن سو کن نظر

بین جمال آن نگار نازنین

[...]

بانگ زد کی رو سیاهان عنود

زد گریبان چاک و رخساره شخود

این گرفتاری که در چنگ شماست

دزد نبود این فلان مرد خداست

این چراغ خلوت اهل حق است

[...]

تا بگویم باقی احوال شاه

با گروه کودکان در عرض راه

زانکه اصحابند در مسجد غمین

چشم اندر راه خیرالمرسلین

مخلصی جوزانکه اصحاب رسول

[...]