گنجور » خیام » ترانه‌های خیام به انتخاب و روایت صادق هدایت » راز آفرینش [ ۱۵-۱]

برای پیشنهاد تصاویر مرتبط با اشعار لازم است ابتدا با نام کاربری خود وارد گنجور شوید.

ورود به گنجور

خیام » ترانه‌های خیام (صادق هدایت) » راز آفرینش [ ۱۵-۱] »

رباعی ۱۳

* آنان‌ که ز پیش رفته‌اند ای ساقی،

در خاکِ غرور خفته‌اند ای ساقی،

رو باده خور و حقیقت از من بشنو:

باد است هر آن‌چه گفته‌اند ای ساقی.

نسک‌بان: جستجو در متن سی‌هزار کتاب فارسی

حاشیه‌ها جمع شود / باز شود

تا به حال ۳ حاشیه برای این شعر نوشته شده است. 💬 شما حاشیه بگذارید ...

اردشیر در ‫۱۰ سال و ۳ ماه قبل، دوشنبه ۳۰ دی ۱۳۹۲، ساعت ۰۱:۲۰ نوشته:

با سلام
رباعی دیگری از خیام داریم به مضمون زیر
تا چند حدیث پنج و چار ای ساقی
مشکل چه یکی چه صد هزار ای ساقی
خاکیم همه چنگ بساز ای ساقی
بادیم همه باده بیار ای ساقی
رباعیات حکیم خیام نیشابوری به قلم شادروان استاد فروغی و استاد غنی
می توان اذعان داشت در این رباعیها خیام بر این باور است که انانکه به شوند خوابیدن در باد غرور و نخوت ادعا دارند که از دیگران جلوترند و به اسراری دسترسی پیداکرده اند به هیچ دانشی نرسیده اند و بهتر است سایرین نیز از ایشان اطاعت نکنند و به خرد خویش بازگردند , در اینجا افاده افراد مدعی را خیام به درستی با بادی گذران و فاقد سلامت و غنی بودن به لحاظ محتوی می داند به همین روی پیشنهاد می کند که هر کس براساس نیروی خرد خویش به کار خود بپردازد و تلاش کند در چنگ سودجویان قرار نگیرد

replyپاسخگویی به این حاشیه flagگزارش حاشیهٔ نامناسب linkرونوشت نشانی حاشیه

شاپور بختیار در ‫۵ سال و ۴ ماه قبل، شنبه ۱۷ آذر ۱۳۹۷، ساعت ۱۴:۰۳ نوشته:

حکیم عمر خیام را واقعا می توان پدر ایجاز شعر پارسی دانست.در یک رباعی همه ی ادیان را به باد سپرد

replyپاسخگویی به این حاشیه flagگزارش حاشیهٔ نامناسب linkرونوشت نشانی حاشیه

فاطمه دِل سَبُک (مهر۱۳۲۵ - تیر۱۴۰۲/یزد) در ‫۳ سال قبل، یکشنبه ۸ فروردین ۱۴۰۰، ساعت ۱۵:۱۶ نوشته:

" حقیقت "

آنها که زِ پیش رفته اند ای ساقی
در خاکِ غرور خُفته اند ای ساقی

رُو باده خور و حقیقت از من بِشِنو
باد است هر آنچه گفته اند ای ساقی

- زِ پیش رفته اند: گذشتگان
- ساقی: دوست، همدم، یار
- خاکِ غرور: غرور به مرگ تشبیه شده است
- خُفته اند: بی خبرند یا مرده اند
- رُو باده خور: بدنبالِ شادی باش و اندوهگین مباش
- باد است: حرفِ بی پایه و اساس

برداشت آزاد:
آنهایی که پیش از ما زندگی می کردند و به دارایی و داشته هایِ خود فریفته شده بودند را نگاه کن که کجا آرمیده اند! پس با نگاهی عبرت آمیز، امروز و این لحظه حال را خوب دریاب ، در جستجویِ شادی و شادمانی باش و غم و اندوهِ بیهوده به دل راه نده، چرا که قولِ فردا به هیچ کس داده نشده است!

هر آن کو خاطرِ مجموع و یارِ نازنین دارد
سعادت همدمِ او گشت و دولت همنشین دارد

به خواری مَنگر ای مُنعِم ضعیفان و نحیفان را
که صدرِ مجلسِ عشرت گدایِ رَهنشین دارد

چو بر رویِ زمین باشی توانایی غنیمت دان
که دوران ناتوانی ها بسی زیرِ زمین دارد

دیوان حافظ » غزل 121

- خاطرِ مجموع: خیالِ جمع، آسوده خاطر
- مُنعِم: کسی که توانایی مالی, بدنیِ و... بالایی دارند
- ضعیفان و نحیفان: افرادی که از نظر مالی و یا قوای جسمانی ضعیف هستند
- صدرِ مجلسِ عشرت: شادمانی به دورهمی و مهمانی تشبیه شده که بهترین و بالاترین مکان این مهمانی عاشق پیشگانِ درویش پیشه اختصاص دارد
- رهنشین: خانه به دوش، آواره
- هر آن کو خاطرِ مجموع و یارِ نازنین دارد: کسی که دلی آرام و همدمی دلآرام دارد
- سعادت همدمِ او گشت و دولت همنشین دارد: بدون شک رستگاری نصیبِ او و بخت و اقبال نیز همراه او شده است
- به خواری منگر ای مُنعِم ضعیفان و نحیفان را: ای کسی که دارای ثروت و قدرت فراوان و از توانایی زیادی برخوردار هستی، هیچگاه به چشمِ خواری به افراد ضعیف نگاه نکن
- که صدرِ مجلسِ عشرت گدایِ رهنشین دارد: چرا که بیشترین میزانِ شادمانی به درویشانِ خانه به دوشی تعلق دارد که در ورای این دنیا و در عالم عشق و شور در حال سیر و سلوک هستند و تو تنها جسمِ رنجور آنها را می بینی
- چو بر رویِ زمین باشی توانایی غنیمت دان: هنگامی که از نعمتِ زندگی برخوردار هستی، قدردان تمامی نعمتهایی نظیرِ تندرستی، زیبایی، شادابی، دارایی و... باش
- که دوران ناتوانی ها بسی زیرِ زمین دارد: چرا که روزگار در یک چشم بهم زدن تو را غافلگیر کرده و دست تو از این دنیا کوتاه میشود و کاری دیگر از تو بر نمی آید و نمی توانی به این دنیا باز گردی

replyپاسخگویی به این حاشیه flagگزارش حاشیهٔ نامناسب linkرونوشت نشانی حاشیه

برای حاشیه‌گذاری باید در گنجور نام‌نویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.

	غیرفعال و فعال کردن دوبارهٔ حالت چسبانی نوار ابزار به بالای صفحات
	راهنمای نوار ابزار
	پیشخان کاربر
	اشعار و ابیات نشان‌شدهٔ کاربر
	اعلان‌های کاربر
	ادامهٔ مطالعه (تاریخچه)
	خروج از حساب کاربری گنجور
	لغزش به پایین صفحه
	لغزش به بالای صفحه
	لغزش به بخش اطلاعات شعر
	لغزش به بخش حاشیه‌های شعر
	لغزش به بخش تصاویر نسخه‌های خطی، چاپی و نگاره‌های هنری مرتبط با شعر
	لغزش به بخش ترانه‌ها و قطعات موسیقی مرتبط با شعر
	لغزش به بخش شعرهای هم‌آهنگ
	لغزش به بخش خوانش‌های شعر
	لغزش به بخش شرح‌های صوتی
	فعال یا غیرفعال کردن لغزش خودکار به خط مرتبط با محل فعلی خوانش
	فعال یا غیرفعال کردن شماره‌گذاری خطوط
	کپی نشانی شعر جاری در گنجور
	کپی متن شعر جاری در گنجور
	به اشتراک‌گذاری متن شعر جاری در گنجور
	مشابه‌یابی شعر جاری در گنجور بر اساس وزن و قافیه
	مشاهدهٔ شعر مطابق قالب‌بندی کتاب‌های قدیمی (فقط روی مرورگرهای رومیزی یا دستگاه‌های با عرض مناسب)
	نشان کردن شعر جاری
	ویرایش شعر جاری
	ویرایش خلاصه یا برگردان نثر سادهٔ ابیات شعر جاری
	شعر یا بخش قبلی
	شعر یا بخش بعدی

وزن:	مفعول مفاعیل مفاعیل فعل (وزن رباعی)
قالب شعری:	رباعی