گنجور

حاشیه‌گذاری‌های مهدي ا

مهدي ا


مهدی ا در ‫۲ سال و ۴ ماه قبل، سه‌شنبه ۲۵ آبان ۱۴۰۰، ساعت ۱۷:۰۸ دربارهٔ مولانا » دیوان شمس » غزلیات » غزل شمارهٔ ۴۵۵:

اقتدا ِی ما به شا ِه اولیا ست                           آنکه نورش مشتق از نو ِر خداست

ای که داری دیده روشن ، ببین                        جسم وجانش ، جسم و جان مصطفاست

رهنـمای اولیـن و آخرین                                  آنکه دایٔم با خدای کبریاست

هرکه بی ِمهرش بود ، در راه دین                     بی تکلف ، از گـروِه اشقیاست

از ضیای آفتاب روی او                                    آفتاب و ماه را ، نور و ضیاست

تا ببوسد پای آن حضرت ، ز شوق                    هفت چرخ نیلگون ، پیشش دو تاسش

از صفاتش ، اولیا حیران شده                         ذات پاکش ، فیض بخش انبیاست

از نواِی مدحتش ، عشاق را                            بی مخالف راست ، صدگونه نواست

قل تعالوا ، از حقش آمدخطاب                      وز رسولالله ، علی بابـهاست

اوست سلطان حقیقت ، زین سبب                 بر درقدرش ، همه شاهان گداست

در شریعت ، عالمان را او دلیل                       در طریقت ، عارفان را پیشواست

محرِم اسرار حی ذوالجلال                             نام پاکش ، مرتضی و ایلیاست

بعد از او باشد حسن ، میر و امام                  آنکه در بحر علم هل اتی است

بعد از او ، دیگر امام مؤمنان                        افضل واکمل ، شهید کربلاست

من متیع عابِدینم ، از یقین                          باقرم در ره، امام و مقتداست

مقتدای مؤمنان متقی                                جعفر صادق ، امام باوفاست

موسی کاظم ، شه عالی نسب                     آن که فرزندش علی موسی الرضاست

چشم جانم ، روشن از مهر تقیست              آنکه مهرش ، درد دلها را دواست

مر نقی را دان ، امام پاک دین                     والی حق ، رهنمای اولیاست

روز و شب دارم ، هواِی عسکری                 در دلم مهر ولی با ولاست

آن محمد مهدی صاحب زمان                  حبذا جانی ، که با وی آشناست

التجا دارد بدیشان ، شمس دین                آنکه مولی را ، به معنی رهنماست

 

توضیح : دربیت آخر مولی – مولا خوانده میشود و منظو خود مولاناست.

 

برای دوستانی که چون حقیر خواندن فارسی بدون اعراب مشکل میباشد لطفاً به پیوندهای دیوان شمس تبریزی جلد اول  و دیوان شمش تبریزی جلد دوم  مراجعه فرمائید کلیات دیوان در دو جلد با اعراب و درج مآخذ موجود است. این غزل در جلد اول شماه ۴۵۶ میباشد.

 

مهدی ا در ‫۲ سال و ۴ ماه قبل، سه‌شنبه ۲۵ آبان ۱۴۰۰، ساعت ۰۴:۵۱ در پاسخ به گمنام دربارهٔ مولانا » دیوان شمس » غزلیات » غزل شمارهٔ ۳۲۲۹:

اقتدا ِی ما به شا ِه اولیا ست                           آنکه نورش مشتق از نو ِر خداست

ای که داری دیده روشن ، ببین                        جسم وجانش ، جسم و جان مصطفاست

رهنـمای اولیـن و آخرین                                  آنکه دایٔم با خدای کبریاست

هرکه بی ِمهرش بود ، در راه دین                     بی تکلف ، از گـروِه اشقیاست

از ضیای آفتاب روی او                                    آفتاب و ماه را ، نور و ضیاست

تا ببوسد پای آن حضرت ، ز شوق                    هفت چرخ نیلگون ، پیشش دو تاسش

از صفاتش ، اولیا حیران شده                         ذات پاکش ، فیض بخش انبیاست

از نواِی مدحتش ، عشاق را                            بی مخالف راست ، صدگونه نواست

قل تعالوا ، از حقش آمدخطاب                      وز رسولالله ، علی بابـهاست

اوست سلطان حقیقت ، زین سبب                 بر درقدرش ، همه شاهان گداست

در شریعت ، عالمان را او دلیل                       در طریقت ، عارفان را پیشواست

محرِم اسرار حی ذوالجلال                             نام پاکش ، مرتضی و ایلیاست

بعد از او باشد حسن ، میر و امام                  آنکه در بحر علم هل اتی است

بعد از او ، دیگر امام مؤمنان                        افضل واکمل ، شهید کربلاست

من متیع عابِدینم ، از یقین                          باقرم در ره، امام و مقتداست

مقتدای مؤمنان متقی                                جعفر صادق ، امام باوفاست

موسی کاظم ، شه عالی نسب                     آن که فرزندش علی موسی الرضاست

چشم جانم ، روشن از مهر تقیست              آنکه مهرش ، درد دلها را دواست

مر نقی را دان ، امام پاک دین                     والی حق ، رهنمای اولیاست

روز و شب دارم ، هواِی عسکری                 در دلم مهر ولی با ولاست

آن محمد مهدی صاحب زمان                  حبذا جانی ، که با وی آشناست

التجا دارد بدیشان ، شمس دین                آنکه مولی را ، به معنی رهنماست

 

توضیح : دربیت آخر مولی – مولا خوانده میشود و منظو خود مولاناست.

 

برای دوستانی که چون حقیر خواندن فارسی بدون اعراب مشکل میباشد لطفاً به پیوندهای دیوان شمس تبریزی جلد اول  و دیوان شمش تبریزی جلد دوم  مراجعه فرمائید کلیات دیوان در دو جلد با اعراب و درج مآخذ موجود است. این غزل در جلد اول شماه ۴۵۶ میباشد.



 

مهدی ا در ‫۲ سال و ۴ ماه قبل، یکشنبه ۲۳ آبان ۱۴۰۰، ساعت ۰۲:۱۰ در پاسخ به گمنام دربارهٔ مولانا » دیوان شمس » غزلیات » غزل شمارهٔ ۱:

ما علی را دوست داریم ، دوستی کردار ماست             کور گردد هر دو چشمش ، هرکه دشمندار ماست

ما که از حب علی ، نام سعادت یافتیم                       این سعادت دم به دم ، ازدولت بیدارماست

روز بازاری که من دارم ، به سودای علی                     ای برادر! هر دو عالم ، رونق بازار ماست

جز امیرالمؤمنین ، هرکس که گوید او امام               بت پرست است او به معنی ، بت شکستن کار ماست

شاه مردان دوستدارید ، ایکه حقرادوستید                هرکه حب شه ندارد ، دشمن و اغیار ماست

دیده هر خارجی ، محروم از روی علیست                 گردن هر ناصبی ، آویخته بر دار ماست

شمس تبریزی خمش ! دیگر مگو اسرار حق             هرکه سر شاه داند ، واقف از اسرار ماست



 

 

مهدی ا در ‫۲ سال و ۵ ماه قبل، سه‌شنبه ۲۷ مهر ۱۴۰۰، ساعت ۱۶:۲۲ در پاسخ به گمنام دربارهٔ مولانا » دیوان شمس » غزلیات » غزل شمارهٔ ۱:

این غزلیلات زیبا و تمام غزلیات از قلم افتاده در پیوند کلیات شمس تبریزی با اعراب تقدیم میشود. لطفاً سر آغاز را نیز مرور و دعای خیر خود را راهی مؤلفین و تحقیق گران عزیزفرمائید.

 

مهدی ا در ‫۲ سال و ۵ ماه قبل، دوشنبه ۲۶ مهر ۱۴۰۰، ساعت ۰۰:۴۶ در پاسخ به رضا دربارهٔ مولانا » دیوان شمس » غزلیات » غزل شمارهٔ ۱:

دوست عزیز 
برای آشنای با شمس مرتبه بلندی لازم است. حقیر را جرأت ادعای آشنائی با او را نیست. همین قدر میداند که مولانا در باره او میگوید.

شمس تبریزی که پشتش سوی ما است       صد هزاران آفرین بر روش باد

این مفهوم بنظر میرسد که هر آنچه مولانا از شمس میگوید ذره ای بیش از عظمت او نیست. فهمید هر آنکه فهمید.

 

مهدی ا در ‫۲ سال و ۵ ماه قبل، دوشنبه ۲۶ مهر ۱۴۰۰، ساعت ۰۰:۳۳ در پاسخ به امیدی دربارهٔ مولانا » دیوان شمس » غزلیات » غزل شمارهٔ ۱:

ونییز فرمودند:

فقط ما را خدا ننامید هر چه دیگر می خواهید بگوئید. پس یک عاشق علی (ع) تا جائی که او را خدا نگوید و خدا نداند هیچ غلو نکرده است و درحد وسط است. علی (ع) وجه الله است یعنی آینه خدا نما نقش در آینه بیش از یک نقش نیست اما بسیار شبیه بصاحب نقش است. فهمید هرآنکه فهمید.

 

مهدی ا در ‫۲ سال و ۵ ماه قبل، دوشنبه ۲۶ مهر ۱۴۰۰، ساعت ۰۰:۲۳ در پاسخ به CCX دربارهٔ مولانا » دیوان شمس » غزلیات » غزل شمارهٔ ۱:

دوست عزیز

اگر گفتار مبنی بر قرآن یا حدیث قدسی یا حدیث نبوی و برای شیعیان گفتار معصومین باشد افراط و غلو نیست. همه اشعار مولانار در مورد علی (ع) شامل این خصوصیت هستند ولذا غلو نیست. در ثانی بفرض که مولانا دوست افراط کننده و درنتیجه جزوهالکان است. چرا سعی میکنند اشعار او را تحریف کنند. آیا او را بدینوسیله ازهلاکت نجات مدهند؟ خداوند بهتر میداند با او مکر وحیله نتوان کرد. الله خیر الماکرین.

 

مهدی ا در ‫۲ سال و ۵ ماه قبل، دوشنبه ۲۶ مهر ۱۴۰۰، ساعت ۰۰:۱۱ در پاسخ به حسین آقاجانی دربارهٔ مولانا » دیوان شمس » غزلیات » غزل شمارهٔ ۱:

حسین جان

جواب شما قبلاً داده شده. ولی چون ابراز فضل میفرمائید لطفاً اشعاری از سروده های خودتان و یا انشائی به نثر تالیف شخصی خودتان را درج فرمائید تا حقیر مستفیض شود. 

 

مهدی ا در ‫۲ سال و ۵ ماه قبل، یکشنبه ۲۵ مهر ۱۴۰۰، ساعت ۲۳:۴۶ در پاسخ به علی زارعی دربارهٔ مولانا » دیوان شمس » غزلیات » غزل شمارهٔ ۱:

علی جان

لطفاً اصول اسلامئی را که میفرمائید یکی یکی یاد آور شوید.

حقیر چنانچه توفیقی بودوباطن مولانا یاری فرمود یک یک ابیات را تشریح خواهد نمود.

لازم به تذکر دید که کسانی که خودشاعر نیستند و یا بعلت عدم اعراب در خواندن بعضی لغاط دشار اشتباه میشوند از اظهار نظر بر عدم رعایت اصول شعری پرهیز فرمایند. در ظمن اصل معنی است و اشعار قالبی بیش نیستد. مولانا قصد شعر سرائی نداشته است تا او را بعنوان یک شاعر بشناسند و با دیگران مقایسه کنند. بلکه این طریق صحبت کردن او بوده است. اگر امروزه نیز بدقت به کلام استادان سخن نگاه کنیم می بینیم هر کدام شیوه خود را دارند. حال کسی بخواهد میتواند از آنها ایراد بگیرد این از زیبائی گفتار آنها چیزی کم نخواهد کرد.

 

مهدی ا در ‫۲ سال و ۵ ماه قبل، یکشنبه ۲۵ مهر ۱۴۰۰، ساعت ۲۳:۳۸ در پاسخ به حسین دربارهٔ مولانا » دیوان شمس » غزلیات » غزل شمارهٔ ۱:

حسین عزیز 

مولانا تسلط کامل بقرآن و تفاسیر آن و همچنین به احادیث قدسی و نبوی داشته است. و نیز طبع لطیف او مطالب را باز وروشن کرده است. مثلاً اگر در حدیث قدسی رسول اکرم اشاره به مورد خطاب گرفتن از حضرت حق باصدای علی (ع) بوده وجبرایل گفته است که این صدای استاد ومعلم جبرایل است. مولانا اقتباس میکند که علی معلم جبریل وبقیه انبیاست. چه معلم انبیا ظاهراً جبرایل است. پس علی معلم معلم انبیاست. و دیگر اینکه حضرت موسی کلیم الله نیز کلام خدار را بصدای علی میشنید پس علی بود که با او صحبت میکرد. واگر علی (ع) را عین الله نامیده اند وخداوند متعال بر همه چیز ناظر است پس علی بهمه چیز ناظر است. واز ای قبیل ... هر آن کس که فهمید ..فهمید. این ها هیچ کدام غلو نیست بلکه چنانچه گفت . تو مو میبینی و من پیچش مو.

دیگر آنکه محقق نه باید برای فرضیه خود دست به تحریف زند. مثلاً شخصی فرض کند که فرمولی دارد که شامل همه اعداد اول میشود ولی همه اعداد غیر اول را که فرمول او پیدا میکند و همه اعداد اولی را که فورمل او جوابگوی آنها نیست را از قلم بیندازد وبه این وسیله فورمول خود را ثابت کند.

در حذف اشعار مولوی این بخوبی دیده میشود. آن کس که این اشعار را حذف کرده است یا غرض داشته است و یانادان بوده است. در هر دو صورت نمیتوان او رابعنوان یک محقق دانست.

در این پیوند برای کسانی که مایلند عکس هائی از صفحات چاپ سنگی هندوستان که مطابق با نسخه اصلی در موزه استامبل است در دسترس قرار میگیرد. 

 

مهدی ا در ‫۲ سال و ۵ ماه قبل، جمعه ۲۳ مهر ۱۴۰۰، ساعت ۱۴:۴۷ در پاسخ به سید شکیب دربارهٔ مولانا » دیوان شمس » غزلیات » غزل شمارهٔ ۱:

مراجعه به پیوند فرمائید و حتماً پیش خوان را مرور نمائید.

 دوستان عزیز با موافقت مؤلفین ارجمند مجموعه کامل دیوان شمس تبریزی (ق-س) با اعراب و معانی کلمات مشکل بصورت رایگان در اختیار عموم قرار گرفت. فرمات PDF در دو جلد. وسرآغاز و منابع. دعای خیر همگی راهی مؤلفین عزیز.


    جلد اول 

جلد دوم

 

 

مهدی ا در ‫۲ سال و ۵ ماه قبل، پنجشنبه ۲۲ مهر ۱۴۰۰، ساعت ۱۹:۲۸ دربارهٔ مولانا » دیوان شمس » غزلیات » غزل شمارهٔ ۱:

این غزل از مولاناست و همراه با همه غزلهائی که در مدح حضرت ملولای متقیان (ع) در کلیات شمس تبریزی در موزه استامبل وجود دارد در نسخه  فروزانفر حذف شده است. کسانی که مایل بکشف حقیقت دارند میتوانند به کپی چاپ هندوستان صفحه ۱۰۱ مراجعه فرمایند. کپی چاب هندوستان مطابق اصل کلیات در موزه استامبل است. لطفاً به پیوند مراجعه فرمایید.

 

sunny dark_mode