گنجور

حاشیه‌گذاری‌های رضا از کرمان

رضا از کرمان

سلام بنده محمدرضا ذویاور ساکن کرمان شاعر و دوستدار شعر وادب 


رضا از کرمان در ‫۱ ماه قبل، یکشنبه ۲۷ اسفند ۱۴۰۲، ساعت ۱۴:۵۲ در پاسخ به نعمت دربارهٔ سعدی » دیوان اشعار » ترجیع بند:

 نعمت جان سلام 

  برداشت وفرمایش شما  درسته در خیلی از اشعار شعرا مشابه این مورد که فرمودید وجود داره  وحتی در خوانش کی خوانده میشه  وفکر کنم از اختیارات خواننده شعره  که کی بخواند نمونه ای که الان یادمه ازمولانا 

 حاشا ز سواری که بود عاشق این راه 

که بانگ سگ کوی دلش را بتپاند  

  وشاید به دلایل گویش یا نوشتار در گذشته اینچنین نوشته میشده که دوستان راهنمایی کنند  مثالهای دیگر را ویرایش واضافه میکنم انشاالله.

 

رضا از کرمان در ‫۱ ماه قبل، شنبه ۲۶ اسفند ۱۴۰۲، ساعت ۱۰:۴۱ دربارهٔ پروین اعتصامی » دیوان اشعار » مثنویات، تمثیلات و مقطعات » شمارهٔ ۲۱ - ای مرغک:

سلام 

  صنعت ادبی بکار برده شده در این شعر اعنات  نام داره  اعنات بدین معنی است که شاعربرای آرایش بهتر سخن، خود را ملزم به رعایت کاری میکند که نیاز به انجام آن نیست  ودر لغت به معنای خود را به دشواری وسختی افکندن است .در اینجا رعایت قافیه در مصاریع فرد الزام شاعر نبوده که مرحومه بانو اعتصامی به زیبایی تمام این کار را انجام داده که خود دلیل بر تبحر ایشان در سرودن شعراست . روحش شاد وقرین رحمت الهی باد.

  شاد باشید 

 

رضا از کرمان در ‫۱ ماه قبل، پنجشنبه ۲۴ اسفند ۱۴۰۲، ساعت ۱۷:۳۶ دربارهٔ حزین لاهیجی » رباعیات » شمارهٔ ۳۸:

سلام 

یعنی مالیات وخراجی به شهر ویران تعلق نمیگیرد  منظور اینه که دلخوش بودم شاید برای دریافت خراج بیاد وبه من سر بزنه ولی دیدم به دل ویران من خراج هم تعلق نمیگیره 

از دریافت مالیات وخراج به عنوان ستم یاد کرده

شاد باشی عزیز

 

رضا از کرمان در ‫۱ ماه قبل، چهارشنبه ۲۳ اسفند ۱۴۰۲، ساعت ۱۲:۰۹ در پاسخ به دکتر محمد ادیب نیا دربارهٔ حافظ » غزلیات » غزل شمارهٔ ۳۱:

با سلام 

دکتر جان هرچه میخواهم وارد این مباحث نشم باز حاشیه هایی از این نوع نمیگذارند  از شخص فرهیخته ای مثل شما که عنوان دکترا را یدک میکشد وبرای بی سوادی مثل من سخنانتان حجت است  بعیده که بفرمایید :برای حافظ هیچ چیز جز عشق به ایمه وخصوصا حضرت حجت تقدس ندارد  وشیعه یعنی عشق به انسان کامل  وچنین بنظر میرسد که این تعبیر شما صرفا ناشی از علاقه وارادت شخص شمابه امام زمان است که به شعر حافظ تعمیم داده شده  وگرنه ارتباطی در شعر  مشهود نیست  خواهشاً یکبار بدون تعصب خودتان حاشیه هایتان بر این غزل را بخونید وقضاوت کنید وبه من و، امثال من حق بدهید که به کل حاشیه ها وتفکرات شما شک کنیم .

   شاد باشی عزیزم

 

رضا از کرمان در ‫۱ ماه قبل، چهارشنبه ۲۳ اسفند ۱۴۰۲، ساعت ۰۹:۴۴ دربارهٔ پروین اعتصامی » دیوان اشعار » مثنویات، تمثیلات و مقطعات » شمارهٔ ۱۸۰ - زن در ایران:

سلام عزیزان همراه 

  شاید از معدود شعرهایی بود که تمامی حاشیه های مربوطه را به دقت خواندم نظرات موافق ومخالف جالب بود  امیدوارم استنباط سروران گرامی از حاشیه بنده حمل بر مخالفت من با حجاب تلقی نگردد ولی در جایی دیگر هم نوشتم که در قرآن در هیچ جا خداوند بصورت تاکیدی دستور به پوشش اجباری ننموده که متعاقب آن بقول دوست عزیزمان بصورت قانون اجرا گردد چرا که اگر چنین بود در خیلی از جوامع مسلمان بحث پوشش بانوان در گذشته وحال ،کاملاً اختیاری است وبجز افغانستان،ایران وشورشیان بوکوحرام وداعش در هیچ کشور اسلامی حتی خود زادگاه اسلام قانونی مبنی بر اجبار در نوع پوشش وجود ندارد واگر هم باشد فقط در اماکن مقدس ومساجد  در ثانی در تمامی ایات قرآن که دوستان فرمودند توصیه به همسران رسول اکرم است نه جامعه زنان وآنهم بیشتر جهت حفظ شان وحرمت پیامبر اسلام(ص)وبه نوعی احترامی خاص به همسران رسول اکرم ثالثابا قبول اینکه این دستور مورد توافق تمامی فرقه های اسلامی است اگر در قرآن به زنان مسلمه فرض شده چرا درهر فرقه وحتی اقلیم وجغرافیا نوع آن متفاوت است تا حتی در بعضی جوامع زن به تنهایی حق بیرون رفتن از منزل وحتی صحبت کردن را ندارد واین از شرایط حجاب در آن جامعه است واین اختلافات فقهی به علت ایهام در حدود حجاب در قرآن بوجود آمده است،   اگر من اشتباه میکنم دلیل ومدرک ارایه بفرمایید وکلی گویی وبرداشت شخصی مد نظر نیست .

 هر واقعه تاریخی میبایست درظرف زمان،مکان و دوره خود بررسی وتجزیه وتحلیل گردد باید توجه کرد ،فرمان رضا شاه کبیر مبنی بر کشف حجاب جدا از معایب ومحاسن آن دستوری نبوده که یک شبه و تنها از سوی ایشان صادر شده باشد جامعه ایرانی در آن دوره به واسطه سفرهای  شاهان ودربار قاجارو همچنین ایرانیان به اروپا  آمادگی پذیرش این دستور را داشته است اکثر ایرانیان به دنبال رفع علل عقب افتادگی جامعه ایرانی در مقابل جوامع اروپایی بودند ورود کالاهای غربی و صنایع جدیدی که ایرانیان از آن بی بهره بودند باعث خجلت جامعه ایرانی بود با نگاهی به شواهد تاریخی ومستندات بجا مانده این موضوع روشن ومبرهن میباشد درست است که رضا شاه به عنوان پرچمدار مدرنیته ایران شناخته میشود ولی باید توجه داشت که اقدامات قبل از سردمداری ایشان به عنوان شاه توسط  محافل روشنفکری آن دوره وسایرین مثل قمر الملوک وزیری ،طاهره قره العین،شهناز آزاد رشیده و ابوالقاسم خان آزاد مراغه ای ،ملوک ضرابی،ابراهیم خواجه نوری وسایر روشنفکران آن دوره وهمچنین رواج نشریات چه داخلی وچه نشریات وروزنامه های فارسی که در کشورهای مصر وهندوستان منتشر میگردید مثل حبل المتین و همچنین کشف حجاب در افغانستان ،ترکیه ومصر نقش بسزایی در پذیرش قانون کشف حجاب داشته است .

سفر امان الله خان شاه افغانستان به اتفاق همسرش بانوملکه ثریا طرزی وانهم بدون حجاب به ایران وهمچنین سفر رضا شاه به ترکیه ومتاثر شدن ایشان از اقدامات رادیکال اتاتورک باعث گردید تا ایشان در نهایت در خصوص نوع پوشش دستور کشف حجاب را در سال ۱۳۱۴به دربار پیشنهاد نمایند وآنهم صرفا در راستای تجدد خواهی و اعتلای حقوق زنان ایرانی که خود زمینه ساز رشد وترقی جامعه ایرانی گردید که بر کسی پوشیده نیست و نباید از آن به عنوان مخالفت ایشان  با اسلام یا روحانیون یاد کرد که شرط انصاف نیست البته همه دارای اشتباهاتی هستند اجرای اجباری این قانون یا اجبار پوشیدن چادر بر سر زنان بدکاره ، منع ورود زنان محجبه به اماکن عمومی ومدارس نیز از معایب اجرای این قانون است که با اصل ازادی در جوامع دمکراتیک مغایرت دارد ولی شاید چاره ای هم نبوده.

  شاد باشید 

 

رضا از کرمان در ‫۱ ماه قبل، سه‌شنبه ۲۲ اسفند ۱۴۰۲، ساعت ۲۲:۵۴ دربارهٔ مولانا » دیوان شمس » غزلیات » غزل شمارهٔ ۲۹۵۸:

موسی خاک رو را ره می‌دهی به ...

سلام

جناب مولانا خاکی بودن موسی در مقابل بوش جویی فرعون و عاقبت کار هردو را به زیبایی بکار گرفته بقول حاشیه جناب سعادت از این تعارض بهره کافی برده.

بوش =کر وفر ،خودنمایی

 

رضا از کرمان در ‫۱ ماه قبل، سه‌شنبه ۲۲ اسفند ۱۴۰۲، ساعت ۱۵:۵۴ دربارهٔ عطار » دیوان اشعار » غزلیات » غزل شمارهٔ ۷۹۹:

گفتی ز خود فنا شو تا محرم من ...

با سلام 

  چقدر این بیت پرمعناست دود برروح و روان  شیخ عطار

  یعنی حتی رها شدن از خود وفنا شدن در حضرت حق هم باید به خواست او باشد ودربیت قبل نکته اینجاست که باید به خواهش باشی ودر طلب تا تورا از خودت وابستاند  انشاالله .

  شاد باشید 

 

رضا از کرمان در ‫۱ ماه قبل، دوشنبه ۲۱ اسفند ۱۴۰۲، ساعت ۰۹:۴۸ دربارهٔ مولانا » مثنوی معنوی » دفتر ششم » بخش ۲۶ - داستان آن شخص کی بر در سرایی نیم‌شب سحوری می‌زد همسایه او را گفت کی آخر نیم‌شبست سحر نیست و دیگر آنک درین سرا کسی نیست بهر کی می‌زنی و جواب گفتن مطرب او را:

سلام 

سحوری زدن   لطفاً مراجعه شود به حاشیه های غزل 2344 دیوان شمس با مطلع

مبارک باد آمد ماه روزه

رهت خوش باد ای همراه روزه 

 

رضا از کرمان در ‫۱ ماه قبل، دوشنبه ۲۱ اسفند ۱۴۰۲، ساعت ۰۹:۰۴ دربارهٔ مولانا » دیوان شمس » غزلیات » غزل شمارهٔ ۲۳۴۴:

سلام  

 سحوری زدن   : در قدیم مستمندان در سحرگاه ماه رمضان درب خانه اغنیا را به امید دریافت کمک وسحری میکوفتند به این بهانه که ایشان  را برای صرف سحری بیدارمیکنند  یا در معابر طبل مینواختند 

آن یکی میزد سحوری بر دری 

در گهی بود ورواق مهتری 

نیمشب میزد سحوری را بجد 

گفت او را قایلی ای مستمد 

 

 

(مستمد =درخواست کننده / قایلی = گوینده ای) دفتر ششم

  شاد باشید  

 

رضا از کرمان در ‫۱ ماه قبل، دوشنبه ۲۱ اسفند ۱۴۰۲، ساعت ۰۸:۴۸ دربارهٔ مولانا » دیوان شمس » غزلیات » غزل شمارهٔ ۱۲۳:

سازم ز عدوت دست یاری سازم دشمنت متکا را

سلام

 ظاهرا  وزن مصرع دوم ایراد  داره ، امکان داره مشکل در نوشتار وتایپ باشه مثلا باشه (اتکا را) اگر این بیت را معنی بفرمایید ممنونم .

 

رضا از کرمان در ‫۱ ماه قبل، یکشنبه ۲۰ اسفند ۱۴۰۲، ساعت ۰۰:۵۶ در پاسخ به سینا دربارهٔ مولانا » دیوان شمس » غزلیات » غزل شمارهٔ ۲۲۱۹:

سلام

دوش یا دوشینه(قید) به معنای دیشب است

ملک برخاست جام باده در دست 

هنوز از باده دوشینه سرمست  (نظامی)

  شاد باشی

 

رضا از کرمان در ‫۱ ماه قبل، شنبه ۱۲ اسفند ۱۴۰۲، ساعت ۰۹:۵۳ در پاسخ به خاتم دربارهٔ باباطاهر » دوبیتی‌ها » دوبیتی شمارهٔ ۹۳:

خاتم عزیز سلام 

 تصور میکنم به معنی بگیرم بکار رفته ، دو زلف تو را  به عنوان سیم یا تار رباب بگیرم .

  شاد باشی 

 

رضا از کرمان در ‫۱ ماه قبل، جمعه ۱۱ اسفند ۱۴۰۲، ساعت ۱۵:۲۲ دربارهٔ ایرج میرزا » مثنوی‌ها » عارف نامه » بخش ۱۱:

اذا شاهَدت فی نظمی فتورًا و ...

سلام 

دوستان گرامی معنی دو بیت آخر را مرقوم میفرمایید.

 

  متشکرم

 

رضا از کرمان در ‫۱ ماه قبل، دوشنبه ۷ اسفند ۱۴۰۲، ساعت ۰۷:۲۱ در پاسخ به کوروش دربارهٔ مولانا » مثنوی معنوی » دفتر سوم » بخش ۶۳ - در جامهٔ خواب افتادن استاد و نالیدن او از وهم رنجوری:

سلام نقل قولی است از رسول اکرم به مسلمین هنگام صدور دستور جهاد  که فرمودند اگر نزد ما خود را به بیماری بزنید بیمار میگردید . 

گفت پیغمبر که رنجوری به لاغ

رنج آرد تا بمیرد چون چراغ 

 

شاد باشی عزیز

 

رضا از کرمان در ‫۱ ماه قبل، دوشنبه ۷ اسفند ۱۴۰۲، ساعت ۰۷:۱۵ دربارهٔ عطار » پندنامه » بخش ۵ - در بیان مخالفت نفس اماره:

اقا صادق سلام 

  مشکل از سایت نیست تنظیمات گوشی یا کامپیوتر خودت را چک کن .

 

رضا از کرمان در ‫۱ ماه قبل، دوشنبه ۷ اسفند ۱۴۰۲، ساعت ۰۷:۱۱ در پاسخ به کوروش دربارهٔ مولانا » مثنوی معنوی » دفتر سوم » بخش ۶۶ - رفتن مادران کودکان به عیادت اوستاد:

سلام 

 مادر غران به معنی مادر قحبه بکار رفته غر به معنی زن فاحشه وبد کاره است

 

رضا از کرمان در ‫۱ ماه قبل، جمعه ۴ اسفند ۱۴۰۲، ساعت ۲۳:۴۶ در پاسخ به پــــــیـــر خـــــرابــــــاتـــــ دربارهٔ مولانا » دیوان شمس » غزلیات » غزل شمارهٔ ۱۱۴:

سلام

حق نگهدارت باشه عزیز 

از پیر خرابات انتظار نمیره که با این قطعیت  بفرمایند : البته که بهترین راه رسیدن به خدا  اسلام  است .

بنظر بهترین راه ، عشق‌ورزی به کل مخلوقات همانند خالق، بدون هر گونه تعصب ، در هر دین وآیین  ولباس ومنصب است.

شاد وسربلند باشی

 

رضا از کرمان در ‫۱ ماه قبل، جمعه ۴ اسفند ۱۴۰۲، ساعت ۱۲:۱۸ دربارهٔ مولانا » دیوان شمس » غزلیات » غزل شمارهٔ ۱۸۴۷:

سلام

شرح این غزل را میتوانید در برنامه ۴۳۸ گنج حضور توسط استاد پرویز شهبازی مشاهده فرمایید .

شاد باشید

 

رضا از کرمان در ‫۱ ماه قبل، جمعه ۴ اسفند ۱۴۰۲، ساعت ۱۰:۵۷ دربارهٔ مولانا » مثنوی معنوی » دفتر سوم » بخش ۵۲ - حکایت:

سلام 

در مصرع دوم به حالت پیامبران در هنگام دریافت وحی اشاره داره که ایشان در آن زمان دچار گر گرفتگی وحالت خلسه میشدند مثلا وضعیت حضرت موسی در کوه طور ویا خود رسول اکرم به گفته تاریخ  در مصرع اول تفاوت حال عاشق ومعشوق را بیان کرده 

 

رضا از کرمان در ‫۱ ماه قبل، جمعه ۴ اسفند ۱۴۰۲، ساعت ۱۰:۵۰ دربارهٔ مولانا » مثنوی معنوی » دفتر سوم » بخش ۵۷ - بیان آنک علم را دو پرست و گمان را یک پرست ناقص آمد ظن به پرواز ابترست مثال ظن و یقین در علم:

بعد از آن یمشی سویا مستقیم نه ...

سلام آقا کوروش 

  استناد واقتباسی از آیه ۲۲ سوره مبارکه ملک :

(افمن یمشی مکبا علی وجهه اهدی امن یمشی سویا علی صراط مستقیم)  ایا کسی که نگونساز رود به هدایت نزدیکتر است یا کسی که با قامت راست در طریق مستقیم است .

ضمن انکه آقا امین قبلا آیه را نوشته اند ولی عزیزم مولانا حالت سالک طریق حق را با این مثال تبیین کرده با توجه به بیت قبلی وقتی سالک از ظن وگمان رها شد به علم حقیقی دست پیدا میکند و روح او دوبال خواهد داشت و به سوی حق در حرکت است ودیگر منحرف ونگونسار نخواهد رفت 

مکب = نگونسار

شاد باشی عزیزم

 

 

۱
۲
۳
۴
۵
۲۱
sunny dark_mode