گنجور

 
جامی

هر چند چو بحر تلخکامی

این کام تو را بس است جامی

کز موج معانیت ز سینه

افتاد به ساحل این سفینه

فرخنده تر از سفینه نوح

آرام دل و سکینه روح

از جودت طبع هر جوادی

بر جودی جودش ایستادی

نی نی که ز بحر جود مانده

بر خشک سفینه ایست رانده

با خشک لبی سفینه آسا

لب تر نکند به هفت دریا

از لع همت آفتابیست

وز دفتر دولت انتخابیست

نوباوه باغ زندگانی

سرمایه عیش جاودانی

افسون فسونگران بابل

افسانه عاشقان بیدل

خوش قصه ای از شکسته حالان

نو نکته ای از زبان لالان

مرهم نه داغ دلفگاران

تسکین ده درد بی قراران

مشاطه حسن خوبرویان

دلاله طبع مهرجویان

مرغی ز فضای گلشن راز

از گلبن شوق نغمه پرداز

بر نغمه او سماع جان ها

در جنبش ازو همه روان ها

بازار پریرخان ازو تیز

آه دل عاشقان سحر خیز

بینی ز لطیفه های کارش

خاصیت موسم بهارش

گل را به نشاط خنده آرد

از دیده ابر اشک بارد

سحریست نتیجه سحرها

بحریست خزینه گهرها

شیرین شکریست نو رسیده

از نیشکر قلم چکیده

زین قند چکیده نیم قطره

وز شکر ناب صد قمطره

کو مرغ شکر شکن نظامی

کش دارم ازین شکر گرامی

جلاب خورد ز رشح این جام

شیرین سازد ازین شکر کام

صد بحرش اگر ذخیره باشد

آب در خانه تیره باشد

با کوزه کهنه از زر ناب

تشنه ز سفال نو خورد آب

کو خسرو تختگاه دلی

آن لطف طبیعتش جبلی

تا تحفه تخت و تاجم آرد

وز کشور خود خراجم آرد

از گنج ضمیر نکته انگیز

بر گفته من کند گهر ریز

سبحان الله این چه سوداست

وز دایه طبعم این چه غوغاست

من کیستم و ز من که گوید

زین نوع سخن سخن که گوید

رسمیست که خلق قدر کالا

از پایه وی نهند بالا

خر مهره فروش می زند بانگ

فیروزه دو صد عدد به یک دانگ

فیروزه نهد سفال را نام

تا میل کند طبیعت عام

من نیز سفال ریزه ای چند

کردم با هم به حیله پیوند

گشتم به سفال خود خروشان

بر قاعده گهر فروشان

هر کس که خرد به قول شاباش

پاداش جزای خیر باداش

گرچه نه سخن بلندم افتد

از هر سخن آن پسندم افتد

میل زاغان به بچه خویش

از بچه طوطیان بود بیش

شعری که ز خاطر خردمند

زاید به مثل بود چو فرزند

فرزند به صورت ار چه زشت است

در چشم پدر نکو سرشت است

ای ساخته تیز خامه را نوک

زان کرده عروس طبع را دوک

می کن زان نوک خوشنویسی

زان دوک ز مشک رشته ریسی

می زن رقمی به لوح انصاف

دراعه عیب پوش می باف

چون شعر نکو بود خط نیک

باشد مدد نکوییش لیک

گردد ز لباس خط ناخوب

در دیده عیبجویی معیوب

گر می نشوی نکویی افزای

کم زن پی عیبناکیش رای

بیهوده مسای خامه خویش

آلوده مساز نامه خویش

حرفی که به خط بد نویسی

در وی همه عیب خود نویسی

گر عیب مرا کنی شماری

معیوبی خود بپوش باری

در خوبی خط اگر نکوشی

از بهر خدا ز تیز هوشی

حرفی که نهی به راستی نه

کز هر هنریست راستی به

وان دم که نویسیش سراسر

با نسخه راست کن برابر

چون خود کردی فساد از آغاز

اصلاح به دیگران مینداز

آب دهنت ز طبع بی باک

چون افکندی بپوشش از خاک

کوتاهی این بلند بنیاد

در هشتصد و نه فتاد و هشتاد

ورتو به شمار آن بری دست

باشد سه هزار و هشتصد و شصت

شد عرض ز طبع فکرت اندیش

در طول چهار مه کمابیش

در یک دو سه ساعتی ز هر روز

شد طبع بر این مراد فیروز

گر ساعت ها فراهم آیند

بر یک دو سه هفته کی فزایند

هر چند که قدر این تهی دست

زین نظم شکسته بسته بشکست

زو حقه چرخ درج در باد

ز آوازه او زمانه پر باد

پاکان به نیاز صبحگاهان

آمرزشم از خدای خواهان

 
نسک‌بان: جستجو در متن سی‌هزار کتاب فارسی
sunny dark_mode