ملا احمد نراقی » مثنوی طاقدیس » بخش ۲۱۷ - شهادت خلاف دادن یکی از ائمه جماعت

آن یکی را بود وامی بر کسی

از اجل بگذشته بود آن را بسی

روزی آمد در تقاضا و طلب

هم سجل بر کف گواهش بر عقب

گفت واپس دادم و دارم گواه

خانهٔ قاضی است فردا وعده‌گاه

این بگفت و راه مسجد کرد ساز

دید امامی با جماعت در نماز

بر سرش عمامه‌ای چون گرز سام

در برش هم جبه‌ای چون سیم خام

سبحه صد دانه‌اش در پیش رو

ریشه عمامه‌اش زیر گلو

آمد و اندر صف اول نشست

با امام اندر نماز احرام بست

چون شدند آن قوم فارغ از نماز

پیش محراب آمد و با صد نیاز

بوسه زد بر دست مولانا نخست

وانگهی گفت ای امام دین درست

امشبی خواهم مرا منت نهی

از قدومت کلبه‌ام زینت دهی

بره‌ای در خانه دارم شیرمست

هم برنج و قند و نان و میوه هست

یکشبی با مخلصان آری به سر

هم مؤذن در رکابت هم پسر

گفت بالعین ای عزیز خوش لقا

وعده را حتم است بر مؤمن وفا

این بگفت و رفت از نزد امام

پس به سویش بازگشت از چند گام

گفت رازی دارم ای دانای راز

رخصت ار باشد بگویم با نیاز

می‌روم فردا سوی دارالقضا

با فلانکس بهر آن سیصد طلا

گفت تا اکنون نداده است آن لکع

واپست آن زر فبئس ماصنع

گفت نی نی او طلبکار من است

در کف او قید ماهار من است

او ز من دارد سجل معتبر

از من او جوید نصاب سیم و زر

گفت خواهد از تو زر گیرد دو بار

ای زهی بی شرمی و جور و قمار

گفت آری ای امام راستگو

گر توانی چارهٔ کارم بجو

گفت باکی نی روم با کش و فش

سوی دارالشرع فردا غم مکش

هم مؤذن شاهد است و هم پسر

رو تو ایمن کن مهیا ماحضر

روز دیگر نزد قاضی آن غریم

رفت و دعوا کرد بی تشویق و بیم

آن دگر گفتا که دادم وام او

گفت قاضی گر گواهت هست کو

ناگهان از در درآمد مولوی

سبحه بر کف لب پر از ذکر جلی

از قدومش قاضی آمد در طرب

هم مؤذن هم پسر اندر عقب

رفت اندر صدر ایوان قضا

جا گرفت و دم زد از صبر و رضا

پس احادیث معنعن یاد کرد

اهل مجلس را بسی ارشاد کرد

گفت مدیون ایها‌القاضی‌الامین

از گواهانم یکی اینست این

کرد قاضی چون سؤال از آن حمیم

گفت مولانا کجا شد آن غریم

مرد مسکین پیش او بر پای خاست

با تنحنح مولوی بنشست راست

گفت نی بتوان شهادت را نهفت

لیک نتوانم سخن بی فکر گفت

من ندانم قدر لکن ای مهان

جزو جزو واقعه سازم بیان

روز جمعه نیز در مسجد نخست

داد او را در حضورم صد درست

صبح شنبه داد هفتاد و یکی

عصر هشتاد و چهارش بی شکی

صبح یکشنبه چهل دادش تمام

وقت پیشین یا دو یا سه والسلام

بایدم مردن نمی‌دانم دگر

داده گر چیزی ندارم من خبر

آن غریم بینوا گفت ای امام

داد باقی را حسابم شد تمام

چون که مردن هست آیین ای عنود

پس چه می‌بودی اگر مردن نبود

مرده بودی کاش دهری پیش از این

تا ز مرگت زنده گشتی شرع دین

زنده گردد دین ز مرگ چون تویی

کاش نبود در جهان یک مولوی

داد از این دستاربندان داد داد

رفت شرع و ملت از ایشان به باد

آنچه با دین خامه ایشان کند

کی دم شمشیر بدکیشان کند

کاش نوک خامه‌شان بشکسته باد

وین زبانهاشان ز گفتن بسته باد

کاش درسی می‌نخواندی از نخست

چونکه خواندی کاش می‌خواندی درست

یا کتاب حکم خود را گم کنید

یا ترحم بر خود و مردم کنید

حکم یزدان را رجال دیگر است

شهر دین را کوتوال دیگر است

نزد حکم حق همه تسلیم شو

در منی چون آل ابراهیم شو

چونکه حکم حق رسد مردانه باش

از زن و فرزند خود بیگانه باش

راستی غیر از خدا بیگانه است

گر زن و فرزند و گر جانانه است

آنکه باشد اقرب از حبل‌الورید

کس از این نزدیکتر چیزی شنید

همرهت زآغاز تا انجام توست

همدم صبح و انیس شام توست

با تو در اصلاب و در ارحام بود

با تو در آغاز و در انجام بود

آشنا و خویش و مولای تو اوست

همدم و همراز و همرای تو اوست

آنچه داری یکسره از او بود

آب بحر است آنچه اندر جو بود

آنچه می‌خواهد تو هم می‌خواه آن

آب دریا را به دریا کن روان

مال و جسم و جان و فرزند و تبار

جمله را در راه آن شه کن نثار

همچو ابراهیم کاول مال داد

پس تن اندر شعلهٔ جوال داد

اینک آمد نوبت فرزند او

کند از دل ریشهٔ پیوند او