ایرانشان » کوش‌نامه » بخش ۳۲۰ - رفتن شاه سقلاب به جنگ و کشته شدن او به دست کوش

چو یک هفته بگذشت بر کارزار

ز هر سو تبه شد فراوان سوار

سوی سلم شد شاه سقلاب و گفت

که با تخت تو مشتری باد جفت

بر آسای فردا تو، این رزم سخت

مرا ده، تو ای شاه فیروزبخت

که با کوش اگر من نبرد آورم

سرش بی‌گمان زیر گَرد آورم

برآسود سلم و بکرد آفرین

برو گفت هشیار باش اندر این

بیامد همه شب همی ساز کرد

چو خورشید بر چرخ پرواز کرد

ز درگاهِ «باسوز» بر شد خروش

وز آن آگهی شد به نزدیک کوش

بخندید و گفت این شگفتی نگر

که «باسوز» بندد بدین سان کمر

سپاه همه روی گیتی چنین

به ما کرده روی از پی رزم و کین

بسنده نیایند با من همی

به خون سرخ دارند دامن همی

کنون شاه سقلاب برخاسته‌ست

ز سلم آرزو رزم من خواسته‌ست

ببینیم تا چون زند تیغ جنگ

چگونه نهد پای پیش نهنگ

بیاورد ازآن لشکر مایه‌دار

دلیران و جنگاوران صد هزار

بفرمود تا آن سپاه دگر

برآساید و کس نبندد کمر

چو آهنگ «باسوز» سقلاب کرد

سر تختش آهنگ زی خواب کرد

ز هر دو سپه خاک بر شد به ابر

بغرّید هر یک بسان هزبر

ز جوشن زمین آسمانی نمود

ز نیزه هوا نیستانی نمود

ز بس تیغ و زوبین و باران تیر

نه بهرام ماند و نه کیوان، نه تیر

چو خاک زمین آسمانه گرفت

سپهبد ز لشکر کرانه گرفت

همی بود با نامور سه هزار

برآن دشت تا گرم شد کارزار

چو سقلابیان چیرگی یافتند

به خون ریختن تیز بشتافتند

برون تاخت «باسوز» شاه از میان

درفشی پسِ پشت او پرنیان

چنان با دلیران یکی حمله کرد

ز هامون به گردون برآورد گرد

به هم برفگند آن سپه را درشت

چه مایه بخست و چه مایه بکُشت

چنان برگرفت آن یلان را ز جای

که پولاد را سنگ آهن‌ربای

چنان تیز برزد به قلب سپاه

که برکند قلب از چنان جایگاه

چو «باسوز» را کوش دید آن چنان

به یال تگاور سپرد او عنان

چنان با دلیران بر او حمله کرد

که از گاو و ماهی برآورد گرد

چپ و راست لشکر همی تیغ زد

ز خون ژاله از تیغ بر میغ زد

همه رزمگه کُشته و خسته بود

ز خسته همی راه‌ها بسته بود

همی خواست «باسوز» رزم‌آزمای

کز آن رزمگه بازگردد به جای

رسید اندر او شیر درّنده کوش

بدو گفت کای مرد با جنگ و جوش

همی بازگردی به ناکرده کار

زمانی در این رزمگه پای دار

که تخمی که کِشتی برش بدروی

چو بینی، به زخم یلان نگروی

برآویختند آن دو جنگی به هم

چو پیل ژیان و چو شیر دژم

بکوشید باسوز چندان به جنگ

که از تن شدش توش، وز رویْ رنگ

چو دید آن که با او نباشدْش تاب

به راه گریز آمد او را شتاب

گریزان، وز پس دوان پیلْ مست

یکی سفته پولاد زوبین به دست

چو پرّان شد آن خشت از انگشت او

گذر کرد بر جوشن و پشت او

سنان از سر سینه برکرد سر

به خاک اندر آمد سر تاجور

چو دیدند سقلابیان شاه را

همان زخم زوبین بدخواه را

غریوان همه باره برگاشتند

همه نیزه و تیغ برداشتند

ز کینه برآن سان برآویختند

که از خون گردان گل انگیختند

همه خیره ماندند کوش و سپاه

به سقلابیان اندر این رزمگاه

که گر کوشش از پیش بودی چنین

که سالارشان زنده بُد بر زمین

مگر کار دادندی این بی‌بنان

چنین کینه‌جویان و آهرمنان

همی رزم کردند تا شب ز دشت

برآمد، دو لشکر به هم بازگشت

سه روز آن دلیران به جنگ آمدند

به جنگ از پی نام و ننگ آمدند

فراوان بکشتند بر کین شاه

بدان مهربانی ندیدم سپاه

چهارم جهانجوی سلم سترگ

بیاورد یکسر سپاه بزرگ

همی کرد ده روز پیوسته جنگ

نیاسود و ننمود روی درنگ

برآن دشت، بی‌کُشته راهی نماند

ز بس دست و سر جایگاهی نماند

نماند از دو لشکر یکی تندرست

تن باره و لشکری گشت سست

بدان برنهادند پس هر دو شاه

که یک ماه باشد تن‌آسان سپاه

برآساید از رنج، مرد و ستور

که از چرخ گردان کشیدند زور

تن مردِ خسته چو گردد درست

تگاور کند سخت رفتار سست

شود ماه پیوسته با مشتری

جهان باز تازه کند داوری

بپوشند خفتان و رومی کلاه

به رزم اندر آیند هر دو سپاه

از این آگهی قارن پهلوان

بخندید و تازه شد او را روان

همی گفت تا ماه چنبر شود

مرا خستگی نیز بهتر شود

به زین اندر آیم به زور خدای

بپردازم از دیوِ وارونه جای

همانگه سوی سلم پیغام کرد

که شاه این جهان را برآن نام کرد

..................................

..................................

بدین رزم‌ها کاندر این چند روز

برآمد به دست شه نیوسوز

بفرمای تا کشتی آرند باز

همه هرچه باید به کشتی بساز

همانگه یکی زورقی را بساخت

بیاورد کشتی و کارش بساخت