شفیعٌ مطاعٌ نَبیٌ کریم

قسیمٌ جسیمٌ نسیمٌ وسیم

کَرَم بین و لطف خداوندگار

گُنه بنده کرده‌ست و او شرمسار

کنونت که امکان گفتار هست

بگو ای برادر به لطف و خوشی

که فردا چو پیک اجل در رسید

به حکم ضرورت زبان در کشی

زبان در دهان ای خردمند چیست؟

کلید در گنج صاحب هنر

چو در بسته باشد چه داند کسی

که جوهرفروش است یا پیله‌ور؟

چو جنگ آوری با کسی بر ستیز

که از وی گزیرت بود یا گریز

سخندان پرورده پیر کهن

بیندیشد، آن‌گه بگوید سخن

مزن تا توانی به گفتار، دم

نکو گوی، گر دیر گویی چه غم؟

بیندیش، وآن‌گه بر آور نفس

[...]

جَهان اِی بَرادَر نَمانَد به کَس

دِل اَندَر جَهان‌آفرین بَند و بَس

مَکن تکیه بَر مُلْکِ دنیا و پُشت

که بسیار کَس چون تو پَروَرْد و کُشت

چو آهنگِ رَفتن کُنَد جانِ پاک

[...]

درختی که اکنون گرفته‌ست پای

به نیرویِ شخصی برآید ز جای

و گر همچنان روزگاری هِلی

به گردونش از بیخ، بر نگسلی

سرِ چشمه شایَد گرفتن به بیل

[...]

همان به که لشکر به‌ جان پروری

که سلطان به لشکر کند سروری

از آن کز تو ترسد بترس ای حکیم

وگر با چون او صد برآیی به جنگ

از آن مار بر پایِ راعی زند

که ترسد سرش را بکوبد به سنگ

نبینی که چون گربه عاجز شود

[...]

بنی آدم اعضایِ یکدیگرند

که در آفرینش ز یک گوهرند

چو عضوی به درد آورد روزگار

دگر عضوها را نماند قرار

تو کز محنتِ دیگران بی‌غمی

[...]

حرامش بود نعمتِ پادشاه

که هنگامِ فرصت ندارد نگاه

مجالِ سخن تا نبینی ز پیش

به بیهوده گفتن مبر قدرِ خویش

چو دارند گنج از سپاهی دریغ

دریغ آیدش دست بردن به تیغ

نه بینی که پیشِ خداوندِ جاه

نیایش‌کنان دست بر بر نهند؟

اگر روزگارش در آرد ز پای

همه عالمش پای بر سر نهند

نمانَد ستم‌کارِ بدروزگار

بماند بر او لعنتِ پایدار

غریبی گرت ماست پیش آورد

دو پیمانه آب است و یک چُمْچه دوغ

اگر راست می‌خواهی، از من شنو

جهان‌دیده بسیار گوید دروغ

به دست آهک تفته کردن خمیر

به از دست بر سینه پیشِ امیر

بزرگش نخوانند اهل خرد

که نامِ بزرگان به زشتی برد

شنیدم که مردانِ راهِ خدای

دلِ دشمنان را نکردند تنگ

تو را کی میسّر شود این مَقام

که با دوستانت خلاف است و جنگ؟

چه دانند مردم که در خانه کیست؟

نویسنده داند که در نامه چیست