گنجور

صفی علیشاه » تفسیر منظوم قرآن کریم » ۲- سوره بقره » ۱- آیات ۱ تا ۴

 

هستی مطلق ز غیب ذات خویش

خواست گردد جلوه گر ز آیات خویش

از احد کاطلاق ذات الله بُد

گشت ظاهر در صفات الله شد

صورت الله گر دانی مقام

[...]

صفی علیشاه
 

صفی علیشاه » تفسیر منظوم قرآن کریم » ۲- سوره بقره » ۱- آیات ۱ تا ۴

 

چون برآرند این ذراری سر ز خاک

حکم آید بر نجات و بر هلاک

زهرة شیران بدرد از نهیب

هم شود مخطی هراسان هم مثیب

آتش قهر آید آن ساعت به طوف

[...]

صفی علیشاه
 

صفی علیشاه » تفسیر منظوم قرآن کریم » ۲- سوره بقره » ۲- آیات ۵ تا ۷

 

هم گروهی بر هدایت از ربند

در حساب نفس خود روز و شبند

رستگارانند آزاد از قیود

فارغ از اندیشۀ بود و نبود

تا نگردی رسته، نبوی رستگار

[...]

صفی علیشاه
 

صفی علیشاه » تفسیر منظوم قرآن کریم » ۲- سوره بقره » ۳- آیات ۸ تا ۱۰

 

فرقه ای دیگر نه بر رسم وفاق

دعوی ایمان نمایند از نفاق

در خدیعت با خدا و اهل اللّهند

ره به خود رایی روند و گمرهند

خدعه با حق کردن از بی دانشی است

[...]

صفی علیشاه
 

صفی علیشاه » تفسیر منظوم قرآن کریم » ۲- سوره بقره » ۴- آیات ۱۱ تا ۱۶

 

گفته شد بر آن گروه بی مراد

درگذارید این فضولی وین فساد

در جواب اهل حق گفتند زود

نیست ما را جز صلاح اندر وجود

مصلحیم و نیست حاجت وعظ و پند

[...]

صفی علیشاه
 

صفی علیشاه » تفسیر منظوم قرآن کریم » ۲- سوره بقره » ۵- آیات ۱۷ تا ۲۲

 

همچو آن کز بهر نور افروخت نار

روشنایی برد زآن پروردگار

ترک ایشان کرد و در تاریکیند

زآن نمی بینند و دور از نیکیند

صُم و بُکْم و عُمی گشتند این حرون

[...]

صفی علیشاه
 

صفی علیشاه » تفسیر منظوم قرآن کریم » ۲- سوره بقره » ۶- آیات ۲۳ تا ۲۴

 

ور به شک باشید زآنچه از رشد

ما فرستادیم بهر عبد خود

یعنی این قرآن با افضال و سود

سوره ای آرید مثلش در نمود

شاهدان خویش را سازید جمع

[...]

صفی علیشاه
 

صفی علیشاه » تفسیر منظوم قرآن کریم » ۲- سوره بقره » ۷- آیه ۲۵

 

هم بشارتهاست بهر مؤمنان

زآن عمل های نکو و نور جان

که بود پاداش هر یک جنّتی

جاری انهارش به زیر، از رحمتی

تا که را روزی بود آن عیش و نوش

[...]

صفی علیشاه
 

صفی علیشاه » تفسیر منظوم قرآن کریم » ۲- سوره بقره » ۸- آیه ۲۶

 

زد به لَا یَستَحیی آن شاه اجل

بر بعوضه اهل دنیا را مثل

پس به مافوقش که آن بال بَق است

نیست ممنوع آن مثالی کز حق است

کافران گویند، زآن مقصود چیست؟

[...]

صفی علیشاه
 

صفی علیشاه » تفسیر منظوم قرآن کریم » ۲- سوره بقره » ۹- آیه ۲۷

 

الَّذِینَ یَنقُضُون افسانه نیست

باده پیما کو که در میخانه نیست

بعد میثاق آنکه نقض عهد کرد

زهر در ساغر به جای شهد کرد

امر حق را کز پی پیوند بود

[...]

صفی علیشاه
 

صفی علیشاه » تفسیر منظوم قرآن کریم » ۲- سوره بقره » ۱۰- آیه ۲۸

 

کَیفَ بالله تَکْفُرُون ما را بس است

بهر ارشاد ار به دارِ جان، کس است

مردگان بودید، حقتان زنده کرد

بر حیات عاریت زیبنده کرد

پس بمیراند ز بعد از زندگی

[...]

صفی علیشاه
 

صفی علیشاه » تفسیر منظوم قرآن کریم » ۲- سوره بقره » ۱۱- آیه ۲۹

 

کرده خلق او بر شما گیجانِ مست

در زمین قبل از تقاضا هر چه هست

پس بپا کرد آسمان را در مدار

هفت کون هر یک به نوعی پایدار

معنی ارض و سماء را بی گزند

[...]

صفی علیشاه
 

صفی علیشاه » تفسیر منظوم قرآن کریم » ۲- سوره بقره » ۱۲- آیه ۳۰

 

با ملایک گفت پس پروردگار

در زمین سازم خلیفه استوار

عرشیان گفتند این باشد فساد

در زمین سَفک دِمَآء است این نه داد

ما به تسبیح و به حمدت یک دلیم

[...]

صفی علیشاه
 

صفی علیشاه » تفسیر منظوم قرآن کریم » ۲- سوره بقره » ۱۳- جذبه

 

من دم از عشق ار زنم مجنون شوم

یا نه مجنون خود ندانم چون شوم

زین قدر هم گفتنم دل جوش کرد

جوش او تاراج عقل و هوش کرد

عشق آمد عقل و جان رسوا شدند

[...]

صفی علیشاه
 

صفی علیشاه » تفسیر منظوم قرآن کریم » ۲- سوره بقره » ۱۳- جذبه

 

روح نورانی علیین وطن

تا تعلق یابد از حق بر بدن

باید او را از طریقی نسبتی

جسم را هم نسبت از حیثیتی

نفس، وجه نسبت است و برزخ است

[...]

صفی علیشاه
 

صفی علیشاه » تفسیر منظوم قرآن کریم » ۲- سوره بقره » ۱۴- آیات ۳۱ تا ۳۳

 

پس شد آدم علّم الاسماء به نام

سرّ اشیاء منکشف بر وی تمام

از خواص و نفع و ضرّ و خیر و شرّ

از حقیقت، وز معانی، وز صوَر

عرضه شد پس بر ملایک سر به سر

[...]

صفی علیشاه
 

صفی علیشاه » تفسیر منظوم قرآن کریم » ۲- سوره بقره » ۱۴- آیات ۳۱ تا ۳۳

 

لاجرم گفتند، لا عِلْمَ لَنا

غیر آن کآموخت بر ما، رب ما

یعنی آنچه لازم ایجاد ماست

باعث بینائی و بنیاد ماست

زآن به آدم گفت خلاّق بشر

[...]

صفی علیشاه
 

صفی علیشاه » تفسیر منظوم قرآن کریم » ۲- سوره بقره » ۱۵- آیه ۳۴

 

یاد کن وقتی که گفتیم ای فرید

با ملایک سجدة آدم کنید

سجده کردند آن تمام الاّ بلیس

که اِ باء کرد و تکبر آن خسیس

قوة وهمی چه او در نقل بود

[...]

صفی علیشاه
 

صفی علیشاه » تفسیر منظوم قرآن کریم » ۲- سوره بقره » ۱۶- آیات ۳۵ تا ۳۷

 

باز بشنو از سکون بوالبشر

در جنان با زوجه ای او مستقر

گفت او را اندر این دارالامان

باش با حوا به شادی جاودان

هم خورید از نعمت آن مستدام

[...]

صفی علیشاه
 

صفی علیشاه » تفسیر منظوم قرآن کریم » ۲- سوره بقره » ۱۶- آیات ۳۵ تا ۳۷

 

وآن پس از موت است زین دارالمحن

روح گردد فارغ از پیوند تن

هست این موت از طبیعت وز مزاج

نیست کس را هیچ از این مردن علاج

موت دیگر شد ارادی بی سخن

[...]

صفی علیشاه
 
 
۱
۲
۳
۹