بت که بتگر کندش دلبر نیست

دلبری دستبرد بتگر نیست

بت من دل برد که صورت اوست

آزری وار و صنع آزر نیست

از بدیعی ببوستان بهشت

[...]

مر چرخ را ضرر نیست وز گردشش خبر نیست

عالم یکی درختی است‌که‌ش جز بشر ثمر نیست

حصنی قوی است کورا دیوار هست و در نیست

بازی است که‌ش تذروان جز جنس جانور نیست

چون گربه جز که فرزند چیزی دگرش خور نیست

[...]

همی گریم به درد و زین بتر نیست

که جز گریه مرا کار دگر نیست

همی گویم که از پیشت گذر نیست

ترا زین کوی بن بسته خبر نیست

دلت را در شکیبایی هنر نیست

مرو را زین که می‌گویی خبر نیست

به عشق اندر بلایی زین بتر نیست

سیاهی را ز پس رنگی دگر نیست

آوخ گلهٔ پیری پیش که کنم من

کاین درد مرا دارو جز تو به‌دگر نیست

ای پیر بیا تا گله هم با تو کنم من

زیرا که جوانان را زین حال خبر نیست

معشوقه از آن ظریف‌تر نیست

زان عشوه‌فروش و عشوه‌خر نیست

شهری‌ست پر از شگرف لیکن

زو هیچ بتی شگرف‌تر نیست

مریم‌کده‌ها بسی‌ست لیکن

[...]

عقل جز راست گوی و لمتر نیست

حیله سازنده و گلو بر نیست

در تو زیرا سخن مؤثر نیست

که ترا زآن جهان مبشّر نیست

آدمی عالم مقصّر نیست

همه همتا و هم همه بر نیست

آن را که حیوتش آن دل و دلبر نیست

و آن خال و خد و آن لب چون شکر نیست

جان ودل را چو ارو و زلف ببرد

در هر دو جهان مشرک و هم کافر نیست

از کفر بکفر رفتنت باور نیست

[...]

ای بزرگی که در آفاق تو را دیگر نیست

وز همه عالم چون گوهر تو گوهر نیست

بی جوار در تو مرد درم را زر نیست

بی وجود کف تو مرغ کرم را پر نیست

گر فلک خوانمت از جاه روا باشد از آنک

[...]

ای کریمی که در جهان کرم

کس چو تو صدر بنده پرور نیست

مثل طبع تو هیچ دریا نی

همچو رای تو هیچ اختر نیست

بکرم یک دو لفظ من بشنو

[...]

اگر چه هیچ غم بی‌دردسر نیست

غمی از چشم بر راهی بتر نیست

مبین در خود که خود بین را بصر نیست

خدا بین شو که خود دیدن هنر نیست

از نیک و بد خودش خبر نیست

جز بر ره لیلی‌اش گذر نیست

از قوت مستیم ز هستیم خبر نیست

مستم ز می عشق و چو من مست دگر نیست

در جشن می عشق که خون جگرم ریخت

نقل من دلسوخته جز خون جگر نیست

مستان می‌عشق درین بادیه رفتند

[...]

دل خون شد و از توام خبر نیست

هر روز مرا دلی دگر نیست

گفتم که دلم به غمزه بردی

گفتا که مرا ازین خبر نیست

زر می‌خواهی که دل دهی باز

[...]

ز کُنه ذات او کس را خبر نیست

بجز دیدار او چیزی دگر نیست